Year: 2025

“ဘာတွေပြောင်းလဲလာမှာလဲ” – သတင်းသုံးသပ်ချက်​ဆောင်းပါး – ■ ​ကျော်​​ဇောခိုင် ကရင်ပြည်နယ် ထိုင်းနယ်စပ်က ဥကရစ်ထစခန်းကို ကေအင်ယူ၊ ကေအင်ဒီအို နဲ့ ပီဒီအက်ဖ်တွေက ဇူလိုင် ၁၂ ရက်နေ့မှာ သိမ်းပိုက်လိုက်တယ်။ ဇွန်လကုန်၊ ဇူလိုင်လဆန်းလောက်ကတည်းက စတင်တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ဆိုတဲ့ ဒီစခန်းဟာ ၁၉၉၀ ကတည်းက စစ်တပ်ကသိမ်းထားခဲ့တာဖြစ်လို့ အနှစ် ၃၀ ကျော်အကြာမှာ ပြန်လည်ရရှိခဲ့တဲ့စခန်းလည်းဖြစ်တယ်။ ဗန်းမော်မှာ ကေအိုင်အေထိုးစစ်နဲ့ ကျောက်ဖြူမှာ အေအေထိုးစစ်ကို အပြင်းအထန်ခုခံနေခဲ့ပြီး၊ မိုးဗြဲကို ဇူလိုင် […]

‘သေသွားတဲ့ အနာဂတ်တွေ’ ပစ်တိုင်းထောင်(ရှိုင်း) ” ဒေါင် ဒေါင် ဒေါင်” အသံတခု ကျ​နော့်နားထဲ စူးစူးရှရှဝင်လာတယ်။ ဒီအသံကို ကျ​နော် ရင်းရင်နှီးနှီးရှိနေပါတယ်လို့ စဉ်းစားနေတုန်း အဖြူအစိမ်းနဲ့ ကလေးတယောက် ကျ​နော့်နောက်ကျောကိုတိုက်ပြီး အတင်းပြေးသွားတယ်။ အော် ဒါ ကျောင်းတက်ခေါင်းလောင်းသံပဲ မကြားရတာ ဘယ်နှနှစ်တောင်ရှိပြီလဲ။ ကျ​နော့်ဘေးပတ်ချာလည်ကို ငဲ့စောင်းကြည့်မိတော့ ကျ​နော့်ဘော်ဒါတွေနဲ့အတူတူ ကျောင်းရှေ့မှာရပ်နေမိတာ။ ကျ​နော် သူတို့ကို ကြောင်ကြည့်မိတယ်။ သူတို့က ကျ​နော့်ပုခုံးကို ဖက်ပြီး ကျောင်းထဲကို အတင်းဆွဲခေါ်သွားတယ်။ […]

‘ရှေ့တန်းတနေရာက တခန်းရပ် ပန်း ပြဇာတ်’ ယောနသံ သူက ‘ပန်း’ ပါတဲ့ မကြွေရဲရင် အစကတည်းက ဒီပန်းက မင်းဆံပင်ပေါ် မပွင့်ခဲ့ဘူးတဲ့ ပြတ်ပြတ် သားသား။ ဆူးပါတဲ့နှင်းဆီလည်း ကြွေတတ်တာပဲ‌နော် ဆိုတော့ *”ကြွေတာကိုက ပွင့်ခြင်းပဲ” လေတဲ့။ လူ့စည်း ဘီးလူ့စည်း အသဲစားရဲမှ သားရဲဖြစ်မှာ ပန်းမှာလည်း ပန်းရဲ့စည်းတော့ ရှိရမပေါ့။ ဒါဟာ စစ်ပွဲတစ်ခုပဲလေ။ ကိုယ်က ဘီလူး ပါ ဘီလူးတော့ ဘီလူး […]

‘ဒဏ်ရာများကမတားနိုင်သည့် တော်လှန်ရေးစိတ်ဓာတ်’ ရဲဘော်အေသွေး ကျ​နော်၏ငယ်စဉ်က ရည်မှန်းချက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ တရားဝင်ဝန်ထမ်းဝတ်စုံ ဝတ်ဆင်ကာ တာဝန်ထမ်းဆောင်လိုသည့် ဆန္ဒတရပ် ဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့သော် ၂၀၂၁ ခုနှစ် အတွင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် တရားမျှတမှုနှင့် လူ့အခွင့်အရေးများ ပျက်စီးသွားရာကနေ တော်လှန်ရေးလမ်းစဉ်သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ရသည်။ ယနေ့အခါတွင်လည်း ပြည်သူများအတွက် အားကိုးရသည့် တော်လှန်ရေးဝတ်စုံ ဖြင့် တိုင်းပြည်၏ လွတ်လပ်ရေးအရေးအတွက် ရဲရဲဝံ့ဝံ့ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေဆဲ ဖြစ်သည်။ မိမိဘဝအပေါ် သက်သေပြုထားသည့် ယုံကြည်မှုဖြင့် […]

‘တခြားရပ်ရွာတခုမှာ ကျန်နေခဲ့သူတဦး’ မျက်သွယ် မင်းလက်ဖဝါးမှာ ပွင့်တဲ့ပန်းတွေ ကိုယ်ယူလာတယ်။ မင်းကျခဲ့တဲ့သွေးကြောင့် လမ်းတလျှောက် အပင်တွေ စိမ်းလန်းခဲ့ပေါ့။ အခုတော့ မင်းအနားရပါပြီ မင်းမနားချင်သေးတာ ကိုယ်တို့သိပေမယ့် မင်းနားလို့ရပြီ။ ကုန်းမြေရဲ့တဝက်ဟာ ပြိုကွဲနေတာဖြစ်ပြီး ရေထုရဲ့ တဝက်ဟာ မျက်ရည်တွေချည်းပါ။ ကိုယ်တို့အသံတွေအခုတော့ ဆွံ့အနေပေါ့ ကိုယ်တို့ အနာဂတ်ကို ဘယ်သူတွေ တည်ဆောက်ကြမှာလဲ အခု ကိုယ်ရပ်နေတဲ့နေရာမှာ မင်းရှိနေပြီး ကိုယ်ထွက်ခွါသွားရင် မင်းက ကျန်နေခဲ့တော့မယ် အချစ်ရေ ပန်းတွေဟာ နီစွေးလို့ […]

‘ဖွင့်ထားတဲ့ မျက်ခွံပါးပါးလေးအောက်က ကိန်းအောင်းနေမှုတွေကို ဘာသာပြန်ဆိုဖို့ရာ မရဲပါ’ မြကေခိုင် ဒီခေတ်၊ ဒီစစ်ကြီးအတွင်းမှာ ဘယ်သူ့မျက်လုံးကိုမှ သေချာ စိုက်မကြည့်နိုင်ခဲ့တာ ကြာပါပြီ။ ဘယ်အချိန်က စဖြစ်ခဲ့လဲ မသေချာပေမယ့် အိမ်ကထွက်လာကတည်းက ဖြစ်ဖို့များပါတယ်။ ဒါဟာ နှုတ်ကထွက်ရတဲ့ စကားလုံးတွေထက် မျက်လုံးတွေကနေတဆင့် ဆက်သွယ်ရတာ ပိုပြီး အဆင်ပြေတဲ့ ကျမအတွက်တော့ အတော့်ကို သက်သောင့်သက်သာမဖြစ်တဲ့ ကိစ္စတခုပါ။ အဲဒီလို မျက်လုံးကနေတဆင့် သိမှုတွေမှာ နေသားကျခဲ့ပေမယ့် အခုအချိန်မှာတော့ တယောက်ယောက်ရဲ့ မျက်လုံးတွေထဲကို […]

“တရုတ်ပါဝါအခင်းအကျင်း – ၃” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး – ■ ​ကျော်​ဇောခိုင် တော်လှန်ရေးအောင်မြင်လို့ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံထူထောင်တဲ့ ၁၉၄၉ နောက်ပိုင်း မော်နဲ့အပြိုင် နှိုင်းယှဥ်ဖော်ပြခံရတဲ့ ရှီကျင်းပင်ရဲ့ ပြိုင်ဘက်ကင်းပါဝါဟာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်ဝက်လောက်ကတည်းက တအိအိကျဆင်းလာတဲ့သဘောရှိတယ်လို့ တရုတ်လေ့လာသူတွေကဖော်ပြခဲ့ပြီးဖြစ်တယ်။ ခု ဒီအသံတွေပိုပြီး ကျယ်ကျယ်လောင်လောင်ဖြစ်လာရတာက မေလအတွင်းလူမြင်ကွင်းက ၂ ပတ်‌ကျော် ပျောက်ဆုံးနေတာ၊ သူ့ပါဝါကိုကန့်သတ်ခံထားရတယ်လို့ယုံကြည်ရတဲ့ တခြားဖြစ်ရပ်တွေနဲ့အတူ ဇွန် ၃၀ ရက်နေ့ကလုပ်ခဲ့တဲ့ ပေါ်လစ်ဗျူရိုအစည်းအဝေးက ထုတ်ပြန်ချက်ကြောင့်လည်းဖြစ်တယ်။ ‘တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီအစည်းအဝေးများ’ […]