ဆောင်းပါး

“ဖြေဆေး” Simon လွန်ခဲ့တဲ့ ရက်သတ္တပတ်က နိုင်ငံခြားဝတ္တုတိုလေးတခု ဖတ်ဖြစ်တယ်။ နိုင်ငံခြားဝတ္တုတွေ ဘာတွေ ဖတ်ဖြစ်တယ် ဆိုလို့ ကျနော့်ကို ပညာတတ်အသိုင်းအဝိုင်းကလို့ မထင်ပါနဲ့။ ပထဝီမေဂျာနဲ့ ဒုတိယနှစ်မှာ ၃ ခါတိတိကျပြီးနောက်ပိုင်း ကျောင်းဆက်မတက်ဘဲ ထွက်ထားတဲ့ကောင်ပါ။ အင်္ဂလိပ်လို ပြောတတ်ဆိုတတ်ပေမယ့် ဂရမ်မာ တအားညံ့ပြီး အသံထွက်ကလည်း ငါးပိသံပါ။ ဒီတော့ နိုင်ငံခြားဝတ္တုဆိုပြီး စာရဲ့အရှေ့မှာ အစချီထားတာကြောင့် ကျနော့်ကို ပညာတတ်ကြီးလို့ ထင်နေမှာစိုးတာကြောင့် ရှင်းပြတာပါ ။ တကယ်တော့ […]

‘ငလျင်ပြီး ပြန်လည်ထူထောင်ရေး တရား’ ရဲဘော်အေ ပူတာအိုကနေ ဇီယာဒမ်းဘက်ရောက်သွားတော့ အိမ်တွေရဲ့ အိမ်အောက်ခြေတိုင်တွေဟာ မြေဝင်မဟုတ်ဘဲ ကျောက်တုံးအကြီးတွေအပေါ်တင်ထားတာ တွေ့ခဲ့ရဖူးတယ်။ ကျောက်တုံးတွေကလည်း ကျောက်ဖျာလို အပြားလိုက်မဟုတ်ပဲ အောက်ခြေက ခပ်ဝိုင်းဝိုင်းတွေ။ အိမ်တွေရဲ့ အလျား အနံကလည်း ရှည်လွန်းခြင်း၊ ကျယ်လွန်းခြင်းမရှိဘဲ သင့်လျော်တဲ့ အချိုးအဆ ရှိနေတယ်။ ဒေသခံတွေ မေးကြည့်တော့ ဒါက ရိုးရာဖြစ်တယ်လို့ပဲ သိခဲ့ရတယ်။ နောက် တွေးကြည့်တော့ မြေပြိုတာများတော့ အိမ်တွေကို အလွယ်တကူ ရွှေ့နိုင်အောင်၊ […]

“တော်လှန်ရေးဦးတည်ရာနဲ့ ရလဒ်” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး – ■ ​ကျော်​ဇောခိုင် ဒီအပတ်အတွင်း စစ်ကောင်စီဟာ စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲက မြို့တွေဖြစ်တဲ့ အရာတော်၊ ဝက်လက်၊ မြင်းမူ၊ ကနီ၊ မင်းကင်း၊ ကလေးဘက်တွေကို တနယ်မဟုတ်တနယ် နေ့စဥ်ဆိုသလို လေကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်။ စစ်ကိုင်းနဲ့အပြိုင် မန္တလေးအထက်ပိုင်းက သပိတ်ကျဥ်း၊ စဉ့်ကူးနဲ့ မတ္တရာမြို့တွေလည်း ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခံရမှုထဲ ပါဝင်တာကိုတွေ့ရတယ်။ ဒါ‌ကြောင့် အင်းတော် ကျသွားပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း စကစဟာ စစ်ကိုင်းနဲ့မန်းကို ပြန်ပြီး တင်းထားဖို့လိုတယ်လို့ […]

‘ငလျင်သံခင်းတမန်ခင်းနှင့် အတိဒုက္ခများကြား ငြိမ်းချမ်းရေး စိတ်မဝင်စားဘဲ မိုက်တွင်းနက်ဆဲ စစ်ကောင်စီ’ ရွယ်မိုး စစ်ကောင်စီဟာ (၂၀၂၃-၂၄) ခုနှစ် ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်ကို ကျပ်ဘီလီယံ (၅,၆၀၀) ကျော် သုံးခဲ့​ကြောင်း နောက်ဆုံး ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးနောက်မှာ ကာကွယ်ရေးဘတ်ဂျက်ကို ထပ်မံထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိတော့ပါဘူး။ ငလျင်အတွက် ကျပ်ဘီလီယံ (၅၀၀) သုံးမယ်လို့ ဒီကနေ့မှာ ထုတ်ပြောလာပေမယ့် ဒီငွေတွေဟာ ၎င်းတို့ရဲ့ ပျက်စီးသွားတဲ့ နေပြည်တော်ကို ပြန်လည်ပြုပြင်ဖို့နဲ့ စစ်ရုံးအဆောက်အဦးတွေ ပြန်တည်ဆောက်ဖို့သာဖြစ်ပြီး ပြည်သူလူထုအတွက် မဟုတ်ပါဘူး။ […]

“ကျယ်ပြန့်လာတဲ့ တော်လှန်စစ်နဲ့ ကုန်သွယ်စစ် ဒုတိယပိုင်းအစ” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး – ■ ​ကျော်​ဇောခိုင် နေပြည်တော်ကိုအထိနာစေခဲ့တဲ့ မတ် ၂၈ ငလျင်နောက်ဆက်တွဲသတင်းတွေ အရှိန်မသေသေးခင် မတ်လကုန်နဲ့ ဧပြီလဆန်းမှာပဲ နေရာအနှံ့ကနေ စကစ စစ်ရှုံးသတင်းတွေ ထွက်ပေါ်လာတယ်။ ‘ချင်း၊ စစ်ကိုင်း၊ မကွေး၊ ပဲခူး’ တော်လှန်ရေးတပ်​တွေဟာ မတ်လ ၃၀ နဲ့ ၃၁ ရက်တွေမှာ စလင်းက လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေး စစ်ဆင်ရေးဌာနချုပ်တွေကို ဓာတ်အားပေးနေတဲ့ တညောင်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံကို […]

“သန္ဓေမမှန်တဲ့ ပရဟိတ” Simon ကျနော် ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်မှာ သူငယ်ချင်းတွေစုပြီး “လောကပါလ” ဆိုတဲ့ ပရဟိတအဖွဲ့လေးတခု ဖွဲ့ဖြစ်တယ်။ ပရဟိတအဖွဲ့ဆိုပေမယ့် ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် မဟုတ်ပါဘူး၊ အခါကြီးရက်ကြီးတွေမှာ ဘုရားသွားပြီး စတုဒီသာ ကျွေးတာမျိုးလောက်ပဲ လုပ်ဖြစ်တာပါ။ တက္ကသိုလ် ပထမနှစ် တက်ခါစကာလဆိုတော့ ကျနော်တို့ဘော်ဒါတွေ တဖွဲ့လုံးက ကျောင်းတက်ရတဲ့ အချိန်တွေကလွဲရင် အချိန်တော်တော်များများက အားနေကြတာကြောင့် ဒီအဖွဲ့ကိုဖွဲ့မိပြီး ကုသိုလ်ရေးအတွက် ကိုယ်လုပ်နိုင်တဲ့ အရာလေးတွေ လိုက်လုပ်မိတာပါ။ ဒါပေမယ့် တကယ်တမ်း လုပ်ရတဲ့အခါ […]

“စစ်ကိုင်းငလျင်အလွန် တော်လှန်ရေး” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး – ■ ​ကျော်​ဇောခိုင် မတ်လ ၂၈ ရက်က စစ်ကိုင်းကို ဗဟိုပြုလှုပ်သွားတဲ့ ငလျင်ဟာ စစ်ကိုင်း၊ မန္တလေးနဲ့ နေပြည်‌တော်ကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခိုက်ပျက်စီးစေခဲ့တယ်။ သဘာဝဘေးဒါဏ်ကြိုတင်ကာကွယ်ရေး၊ ကယ်ဆယ်ရေးနဲ့ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးတွေ သတ်သတ်မှတ်မှတ်မရှိတဲ့ နိုင်ငံတနိုင်ငံအတွက် သတင်းတွေမှာဖော်ပြလာတဲ့ သေကြေထိခိုက်ဒါဏ်ရာရမှုတွေနဲ့ အပျက်အစီးတွေဟာ ရှေ့မှာ ဆက်လက်ရင်ဆိုင်ရမယ့် အခက်အခဲတွေကို ကြီးမားစေပါလိမ့်မယ်။ ဒီငလျင်ဟာ တဘက်မှာဘာကိုဖော်ပြသလဲဆိုရင် မြို့ကြီး ၃ မြို့နဲ့ […]

“Total Internal Reflection” လင်းလက်နွေဦး တနေ့က ကျနော့်အမျိုးသမီးကို ကြိတ် လေးစားသွားတယ်။ ကိုယ့်ငါးချဉ် ကိုယ်ချဉ်တယ်လို့ပဲ ပြောပြော၊ ကပ်ချည်နေတယ် ပြောပြော၊ ဒါလေးတော့ ပြောရဦးမယ်။ ကျနော့်အကိုနဲ့ မရီးရဲ့ အင်္ကျီ၊ မင်္ဂလာဆောင်ဓာတ်ပုံ၊ ဘွဲ့ဓာတ်ပုံ စသဖြင့်ပေါ့၊ ဘာညာသာရကာတွေကို သိမ်းထားပေးဖို့ ပြောလာတယ်။ ဇာတ်လမ်းအစအဆုံး မသိရင် ဘာထူးလို့လဲလို့ ထင်စရာပေါ့။ ထူးတယ် … ထူးတယ်၊ တကယ် ထူးတယ်နော်။ ကျောင်းကန်နီးမှ မြန်မာ့ပုံပြင်ထဲကတော့ […]

“ခေတ်အဆက်ဆက် ကူကယ်ရာမဲ့ ပြည်သူတွေ” ညီကျော် နောက်တခါ လာပြန်ပြီတဲ့ဟေ့ … ဆိုသလို။ တို့ပြည်သူတွေမှာလည်း ဒုက္ခတွေ တခုပြီးတခု။ ဘေးအန္တရာယ်တွေထဲက မင်းဆိုးမင်းညစ်ဘေး ပြီးတော့ ရေဘေး၊ ခု ငလျင်ဘေး။ တပူပေါ် နှစ်ပူဆင့်တာ မဟုတ်တော့ပါဘူး။ ဘေးပတ်ပတ်လည်ကို ကြည့်လိုက်၊ ဖြတ်သန်းခဲ့တဲ့ကာလတွေ ကြည့်လိုက်၊ အပူတွေဆင့်တာ များလွန်းလို့ အမြင့်ကြီးရောက်နေပီ။ ထိပ်ဆုံးအပူထိ တက်ကြည့်လိုက်ရင် ပုပ္ပါးတောင်ကို မြင်ရပြီ။ ဧဝရက်တောင်ကို မြင်ရပြီ။ ဒီတခေါက်ကတော့ သဘာဝ […]

“ခေတ်ဆိုး၊ ခေတ်ပျက်” Simon ကျနော့်မှာ အဘွားနှစ်ယောက်ရှိတယ်။ ဒီအဘွားတွေကြောင့်လည်း ကျနော့်ဘဝ ငယ်ငယ်တုန်းက အိမ်မှာ အမြဲလိုကြားခဲ့ရတဲ့ စကားတခွန်းလည်းရှိတယ်။ အဲ့ဒါ ဘာလဲဆိုရင် “ဟိုကောင်လေး ရေမြန်မြန်ချိုး၊ ဟိုကောင်လေး ထမင်းမြန်မြန်စား” စသည်ဖြင့် ဘာလုပ်လုပ် တခုခုဆို မြန်မြန်လုပ်တာကြိုက်တဲ့ အဘွားတွေနဲ့ နေခဲ့ရပြီး သူတို့ဆီက ဒီ မြန်မြန်ဆိုတဲ့စကားကို ကြားနေခဲ့ရတာပဲ။ ဒါကြောင့် ထမင်းစားနှေးတဲ့ ကျနော့်ကို အဘွားတွေက “လူလေး အစာစားရင် မြန်မြန်စား၊ မတော်လို့ […]