Editorial

-၂၀၂၄ ​ဇူလိုင် ၃ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ – ■ မနက်ခင်းအတွေး ယူကရိန်းမှာလည်း စစ်ဖြစ်နေတယ်။ မြန်မာပြည်မှာလည်း စစ်ဖြစ်နေတယ်။ ယူကရိန်းစစ်ပွဲက တကမ္ဘာလုံး သည်းသည်းလှုပ်ပဲ။ ယူကရိန်းစစ်ပွဲအနိုင်အရှုံးက ကမ္ဘာကြီးအတွက် အဆုံးအဖြတ်တခုလိုဖြစ်နေတာ။ တကယ်လည်း ဒီနေ့ကမ္ဘာကြီးရဲ့အခင်းအကျင်းကို တိုက်ရိုက်ကော သွယ်ဝိုက်ပါ ထိခိုက်စေမှာ သေချာတာကို။ မြန်မာပြည်ကစစ်ပွဲတွေကတော့ တိုင်းပြည်တပြည်ရဲ့ မတည်ငြိမ်မှုလောက်ပဲ သဘောထားကြပုံရတယ်။ အနိုင်အရှုံးက ဒေသအဆင့်လောက်တော့ အနည်းငယ်လှုပ်ခတ်နိုင်ပေမဲ့ ကမ္ဘာကြီးအတွက်တော့ အနေသာကြီးပေါ့လေ။ ဒါပေမဲ့ သေတာတွေ သတ်တာတွေ […]

-၂၀၂၄ ​ဇူလိုင် ၂ အင်္ဂါနေ့ – ■ မနက်ခင်းအတွေး အိမ်ရှင်တွေက မီးဖိုချောင်ကို လေဝင်လေထွက်ကောင်းအောင်၊ အလင်းရောင်လုံလုံလောက်လောက်ဝင်အောင် မှန်ပြတင်းအကျယ်ကြီးတွေကို သုံးထားတယ်။ ခြံခတ်ထားတဲ့တံတိုင်းကလည်း သိပ်မမြင့်တော့ မီးဖိုချောင်မှာ တခုခုလုပ်နေရင်း ဘေးခြံအလွတ်ကတဆင့် တဖက်အိမ်ကို လှမ်းမြင်နေရတယ်။ ကုန်းမြင့်ဆင်ခြေလျောမှာ တည်နေတာမို့ သူတို့အိမ်က အမြင့်ပိုင်းရောက်နေတာလည်းပါမယ်။ မနက်က အမှတ်တမဲ့ လှမ်းအကြည့်မှာ အဲဒီအိမ်ရဲ့ ဘေးခြံအုတ်တံတိုင်း အလွှာလိုက် ပြိုလဲကျနေတာတွေ့လိုက်ရတယ်။ ကွန်ကရစ်ပါးပါးအောက်က အောက်ခံမြေသားကိုပဲ မြင်နေရတယ်။ အသဲယားစရာပါပဲ။ […]

-၂၀၂၄ ​ဇူလိုင် ၁ ​တနင်္လာနေ့ – ■ မနက်ခင်းအတွေး ဇွန်လဟာ ဇွန်လပါပဲ။ အမှန်တရားရဲ့မြားတံတွေလို မိုးရေစက်တွေက သဲသဲမဲမဲရွာသွန်းခဲ့တယ်။ ရှစ်ခွင်လုံးမှာ မှိုင်းမှုန်ခဲ့တယ်။ သံမဏိအမယ်အိုဟာ လူထုနှလုံးသားထဲမှာ နီရဲမွှေးပျံ့နေတုန်းပဲ။ အောင်ဇေယျအလံထူပြီး ယိုးဒယားနယ်စပ်ကိုချီတက်အံ့ဆိုတဲ့ ဖက်ဆစ်စစ်ကြောင်းဟာ ဒေါနတောင်တန်းပေါ်မှာ သူတို့သင်္ချိုင်းကို ရှာတွေ့ခဲ့ကြတယ်။ ရွှေဈေး ဒေါ်လာဈေးတွေက ပြည်သူ့ထမင်းအိုးကိုမှောက်ခဲ့တဲ့ အာဏာလုအကြမ်းဖက်တပ်ကို လည်မျိုညှစ်ခဲ့တယ်။ သာသနာ့ခေါင်းဆောင် ရဟန်းမြတ်တပါးကို သာသနာ့ဒါယကာကြီးအမည်ခံသူရဲ့ ဘာသာ သာသနာခေါင်းစီးတပ်ထားတဲ့ အကြမ်းဖက်တပ်က လမ်းမပေါ်မှာ […]

“ဖေဖော်ဝါရီခြေသံများ”■ အယ်ဒီတာ့စကားအခုလက အမှတ်တရနေ့တွေ များလွန်းလှသည်။ မနေ့က ပြည်ထောင်စုနေ့။ ဖက်ဒရယ်အုတ်မြစ်၊ ဒီမိုကရေစီအုတ်မြစ် အစပြုဖို့ ဖြစ်ပေါ်လာသည့် ပင်လုံစာချုပ် ချုပ်ဆိုသည့်နေ့။ တရားမျှတမှု၊ လွတ်လပ်မှု၊ အခွင့်သာတူညီမျှမှု စသော ရည်မှန်းချက်များ …။ အေးအတူ ပူအမျှ၊ ဥမကွဲ သိုက်မပျက် အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ကြဖို့ အိပ်မက်များနဲ့ နိုးထခဲ့ရသည့်နေ့တနေ့ပင်။ယနေ့ကတော့ တောင်ပေါ်မြေပြန့်ရှိ တိုင်းရင်းသားအားလုံး ပိုမို စည်းလုံးညီညွတ်မှုရအောင် ကြိုးစားခဲ့ပြီးတိုင်းပြည် ကို ကိုလိုနီဘဝကလွတ်မြောက်အောင် စွမ်းဆောင်ခဲ့သည့် အမျိုးသားခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ […]

“ပြိုင်တူညီညီ တွန်းကြပါစို့”■ အယ်ဒီတာ့စကား၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း ဝင်လာသည်ဆိုကတည်းက “စစ်ခွေးနိဂုံး ၂၀၂၃” ဆိုသည့် ကြွေး​ကြော်သံကို ခပ်စိတ်စိတ် တွေ့လာရသည်။ ၂၀၂၃ အတွက် အောင်ပွဲခေါ်သံအဖြစ် The Call က မှတ်ယူသည်။အောင်ပွဲခေါ်သံအဖြစ် ရဲရဲ မှတ်ယူနိုင်စေသည့် ကြက်သီးထဖွယ် ရဲရင့်မှုကိုလည်း နိုင်ငံတဝန်း ဒေသစုံရှိ လူထုက ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် ခိုင်မာပြတ်သားစွာ ပြသခဲ့ကြသည်။ခေါင်းရွက်ဗျပ်ထိုး တနေ့လုပ်တနေ့စား သာမန်လူတန်းစားများပါမကျန် အသံတိတ်သပိတ်တွင် ပါဝင်ဆင်နွှဲပြီး လမ်းကြိုလမ်းကြားများသာမက […]

“ဒီလိုနဲ့ ဒီနေ့များ၊ နောက်တခါဒီနေ့တို့ ဘယ်တော့မှမရှိစေရ စာမျက်နှာ”■ အယ်ဒီတာ့စကားနှစ်ရက်တောင် ဒင်းတို့အုပ်ချုပ်မှုအောက် မနေချင်ခဲ့ပေမဲ့ နှစ်လ၊ အဲဒီကနေ အခုတော့ နှစ်နှစ်ပြည့်ခဲ့ပါပြီ။ ဒီကာလကြီးထဲ ဘယ်လိုမွန်းကြပ်မှုတွေနဲ့၊ မိမိကိုယ်စိတ်နှစ်ပါးရဲ့ အတွင်းမှာကော အပြင်မှာကော တွန်းကန်ရုန်းကြွမှုတွေနဲ့၊ အကြောက်နဲ့ ဒေါသနဲ့။ စိုးရိမ်ပူပန်မှုနဲ့ မခံမရပ်နိုင်မှုနဲ့။ တရက်ချင်းတရက်ချင်း ဖြတ်သန်းလာခဲ့ကြရတာပဲ မဟုတ်လား။အတိတ်တွေကိုလည်း မေ့ထားရသည်။ အနာဂတ်တွေကိုလည်း လစ်လျုရှုနေလိုက်ရသည်။ ဒီနေ့၊ ပြီးရင် နောက်တခါဒီနေ့၊ ဒီလိုနဲ့ ဒီနေ့များ။ဒီရေမဟုတ်ဘူး။ ကောက်ရိုးမီးမဟုတ်ဘူး။ တောက်လောင်မှုတိုင်းဟာ […]

“လူထုမှတပါး …”■ အယ်ဒီတာ့စကားရွာမီးရှို့ခံရသည့် သတင်းများ နေ့စဉ် တွေ့နေရသည်။ တိုက်ပွဲဖြစ်သည့် နေရာအနီးတဝိုက်ရှိ ရွာများကို မီးရှို့သည်သာမက တိုက်ပွဲမရှိသည့်နေရာများ၊ တိုက်ပွဲဖြစ်သည့်နေရာနှင့် မနီးသည့် ရွာများကိုပါ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်က မီးရှို့နေသည်။ ရည်ရွယ်ချက်က တခုတည်းသာ။ ယခုချိန်ထိ သူတို့ကို အာခံနေသော၊ သူတို့ အာဏာသိမ်းသည်ကို လက်မခံဘဲ အန်တု ဆန့်ကျင်နေသော လူထုကို သူတို့ စစ်ခြေဖဝါးအောက် ပြားပြားဝပ် ရောက်လာစေရန်ဖြစ်သည်။လူထုသည်ကား “ငါ၏ဦးခေါင်းသည် သွေးသံတို့ဖြင့် ရဲရဲနီ၏၊ သို့သော် […]

အဆုံးသတ်တိုက်ပွဲဆီသို့■ အယ်ဒီတာ့စကားစာမျက်နှာများကို တရွက်ချင်းတရွက်ချင်း လှန်လှောဖတ်ရှုခဲ့သည်။ တချို့ကို တခြားသူများက ရေးသားထားတာဖြစ်ပြီး တချို့သည် ကျွန်ုပ်တို့ကိုယ်တိုင်ရေးထိုးထားသော ကမ္ပည်းများဖြစ်သည်။အခြေအနေဆိုးတွင် ရပ်တံ့နေမလား၊ အပိတ်အဆို့များကို တိုးထွက်မလားဆိုသည်မှာ ကျွန်ုပ်တို့၏ ကိုယ်ပိုင်အဆုံးအဖြတ်သာဖြစ်သည်။ ပြည်သူများ၊တော်လှန်ရေးအင်အားစုများကြားတွင် တစ်သံတည်းညီ တစ်ချီတည်းရုန်း၂၀၂၃ ဆိုသော ကြွေးကြော်သံ လှိုင်လှိုင်ကြီး ထွက်ပေါ်လာသည်။၂၀၂၃ သည် တော်လှန်ရေးအတွက် အဆုံးအဖြတ်ပေးမည့်နှစ်ဖြစ်သည်။ အမှန်တကယ်လည်း မင်္ဂလာသတင်းကောင်းများနှင့် ကူးပြောင်းလာသော နှစ်သစ်ဖြစ်နေသည်။စစ်အုပ်စုအပေါ် နိုင်ငံတကာဖိအားများ တအိအိပြိုကျနေခြင်းသည် ပြည်သူလူထု၏ မရပ်မနားမြင့်တက်လာသော ခုခံတွန်းလှန်စစ်ကြောင့်ပင်ဖြစ်သည်။ဖက်ဆစ်စစ်တပ်အမြစ်ဖြတ် ဟူသော […]

ပြည်သူ့ဘဝရေစီးနှင့် ရင်ခုန်သံ ၂၀၂၃■ အယ်ဒီတာ့စကားပြီးခဲ့တဲ့အပတ်ကပဲ စစ်တပ်ဒေါက်တိုင်ဟု သတ်မှတ်ခံရပြီးနောက် လမ်းထောင့်က ဘီယာဆိုင်မှာ ဗုံးကွဲသံကြားရသည်။ အင်း ဒါမှမှတ်မှာ၊ ဘီယာဆိုင်တွေတော့ စီးပွားပျက်တော့မည်ဟု ထင်ခဲ့သည်။ နောက်တပတ်ကြာ ထိုဆိုင်ရှေ့ရောက်တော့ ရောင်စုံမီးတွေတဝင်းဝင်းနှင့် လူတွေပြည့်လျှံနေတာတွေ့လိုက်ရသည်။ အကြောက်အလန့်မရှိတော့တာလား။ အမှတ်သည်းခြေမဲ့သွားတာလား။ မထူးဇာတ်ခင်းနေကြတာလား။ ဘာပြောရမည်မှန်းပင်မသိတော့။ရန်ကုန်ဆိုတာမြို့ကြီးပဲ။ မီဂါစီတီးဆိုတာ မြို့မြောက်ပိုင်းမှာ လက်နက်ကိုင်အုပ်စုချင်း တိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေဆဲမှာပင် မြို့တောင်ပိုင်း ကော်ဖီဆိုင်တွေမှာ အေးအေးလူလူ ကော်ဖီသောက်နေကြမည်။ ဘားတွေထဲမှာ လူတွေဆူညံနေမည်။ ဆိတ်ငြိမ်ခြံဝန်းကြီးထဲမှာ ပါတီပွဲပေးနေမည်။ မီတာရုံးမှာ၊ […]

“လူထုဝမ်းမြောက်ရမည့်နှစ်သစ်ဖြစ်ရန် အစွမ်းကုန် အားထုတ်ကြရမည်”■ အယ်ဒီတာ့စကား၂၀၂၃ နှစ်သစ် ကူးပြောင်းလေပြီ။ မြန်မာလူထုအတွက်မူကား နှစ်သစ်ကူးခြင်း မကူးခြင်းထက် တော်လှန်ရေး မည်မျှ ရွေ့ခြင်း မရွေ့ခြင်းကသာ ပို၍ အခရာကျမည်ဟု The Call က မှတ်ယူသည်။နှစ်သစ်ကူးနေ့တွင် တွေ့ရသည့် မိန့်ခွန်းများ၊ နှစ်သစ်ကူးသဝဏ်လွှာများအပြင် အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC) နှင့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) တို့၏ ပူးတွဲ ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်၊ ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့၏ ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်တို့က တော်လှန်ရေး မည်မျှရွေ့နေသည်၊ […]