ယောနသံစင်ရော်နှင့် ဝေးရပ်ဌာနီ မရှိလေတည့်

“စာအုပ်တန်းမှာလမ်းလျှောက်ခြင်း”

စာအုပ်အမည်။ ။ ယောနသံစင်ရော်နှင့် ဝေးရပ်ဌာနီ မရှိလေတည့် (အခြားဒဿနဆောင် ပုံဝတ္ထု ၃ ပုဒ်)
ဘာသာပြန်သူ။ ။ ဘသန်း (ဓမ္မိက)
မျက်နှာဖုံးပန်းချီ။ ။ ဖေညွန့်ဝေ
ပုံနှိပ်ခြင်း။ ။ သတ္တမအကြိမ် (အုပ်ရေ-၁၀၀၀)
ထုတ်ဝေခြင်း ၁၉၉၄ ခု၊ ဇွန်
တန်ဘိုး။ ။ ၆၀၀ ကျပ်
စာပေလောကစာအုပ်အမှတ် ၂၀၆
စာပေလောကစာအုပ်တိုက်
အမှတ် ၁၇၃၊ ၃၃-လမ်း၊ ရန်ကုန်မြို့။
(ဖုန်း-၈၅၁၆၆)

■ ရစ်ချဒ်ဘာခ်၏ ရည်ညွှန်းချက်
– ကျွန်ုပ်တို့အားလုံး၏ အတွင်းသန္တာန်၌
ကျွန်ုပ်တို့ သိသိ မသိသိ
ရှင်သန်နေသော
ယောနသံ အစစ်အမှန်သို့..။

– လောကတစ်ခုလုံးမှာ သင် ဆန္ဒအပြင်းပြဆုံးဖြစ်နေတဲ့ အလုပ်ဟာ ဘာလဲဆိုတာကို တွေ့အောင်ရှာပါ။
တွေ့လာရင် ထလုပ်လိုက်စမ်းပါ။

– ကျနော့်အပေါ် တင်ရှိနေသော
စာပေ့ကျေးဇူးကြွေး၏ အတိုင်းအတာသည်
ကြယ် နေကြီးများ ပမာပါ။
ကျနော်က မည်မည်ရရ ပြန်ဆပ်နိုင်သည်မှာ
စာအုပ်သဲပွင့် ရှစ်ပွင့်မျှသာ။
၂၅၊ ၃၊ ၁၉၇၃

■ မူရင်းစာအုပ် ရေးသားသူ
ရစ်ချဒ်ဘာခ်သည် စာရေးဆရာလည်းဖြစ်၍ လေယာဉ်မောင်းသမားလည်းဖြစ်သည်။ လေယာဉ်အတတ်ပညာအကြောင်းကို ဂန္ထဝင်စာပေဖြစ်အောင် ရေးသားထားသော စာအုပ်သုံးအုပ်ကို ပြုစုဖူးသည်။ လွန်ခဲ့သော ဆယ်နှစ်ခန့်အတွင်းတွင် လေကြောင်းဆိုင်ရာ မဂ္ဂဇင်းတစောင်ကိုလည်း တည်းဖြတ်ခဲ့ဖူး၍ ဆောင်းပါး၊ ပုံပြင်၊ ဝတ္ထုများ ၁၀၀ ကျော်ကိုလည်း ရေးဖူးသည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုလေတပ်တွင်လည်း လေယာဉ်မောင်းအရာရှိတဦးလည်းဖြစ်သည်။ သူသည် လေယာည်တမျိုးမဟုတ် တမျိုးမျိုးကို အမြဲပင်စီးနင်းလျက်ရှိသည်။ ယခုဆို ယောနသံစင်ရော်တအုပ်တည်းဖြင့် သန်းချီ၍ချမ်းသာသော သူဌေးကြီးတဦးဖြစ်လာပြီးလျှင် ကိုယ်ပိုင်လေယာဉ်ကြီးတစင်းကို ကိုယ်တိုင်မောင်းနှင်လျက် အမြဲလိုလို ခရီးထွက်လျက်ရှိသည်။

■ မြန်မာပြန်သူ
တပ်မတော်ကြည်းတပ်မှ ဗိုလ်မှူးကြီး (အငြိမ်းစား) နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည် (ပထမဆင့်)၊ လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင် (ဒုတိယဆင့်) သရေစည်သူဘွဲ့နှင့် OrdenomZa Vojnicke Zasluge II Reda (ယူဂိုဆလပ်) ဘွဲ့ရ၊ ၁၉၆၁ ခုနှစ် ပင်စင်ယူ။
The Root of the Revolution (တော်လှန်ရေး၏ဇာစ်မြစ်များ၊ မြန်မာ့စစ်သမိုင်း အတိုချုပ် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်)။
The System of correlation of Man and His Environment (လူနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်တို့၏ အညမည သဘောတရား၏ အင်္ဂလိပ်ဘာသာပြန်)
စတာလင်ဂရက် စစ်မြေစခန်းမှ မှာတမ်းများ (Last Letters from Stalingrad မြန်မာပြန်)၊ ရဲဘော် ရဲသော်မသေ (Dare to be Free မြန်မာပြန်)၊ သူလျှိုဖမ်းတဲ့ သူလျှို (Spy catcher 3 မြန်မာပြန်)၊ ယောနသံဇင်ရော် (Jonathan Livingstone Seagull မြန်မာပြန်)၊ စစ်ဦးဘီလူး (Those Devils in Baggy Pants မြန်မာပြန်)၊ နှုတ်ကောင်းခွန်းမိန် သုခမိန် (The Prophet မြန်မာပြန်) ဟူသော ထုတ်ဝေပြီးစာအုပ် ၈ အုပ်ကို ပြုစုခဲ့သည်။
၁၉၆၈ ခုနှစ်မှစ၍ အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ စာနယ်ဇင်း ၈စောင်တွင်သူ၏ ပင်ရင်းနှင့် ဘာသာပြန်၊ ဆောင်းပါး၊ ကဗျာ၊ ပုံပြင်၊ ဝတ္တုတို၊ ပြဇာတ် စုစုပေါင်း ၆၀ ကျော် ပါရှိခဲ့သည်။
ရန်ကုန်မြို့ လောကနတ် အလှပညာ (ပန်းချီ၊ ပန်းပု) ဆိုင်ခန်း၏ အကျိုးဆောင်လူကြီးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
၁၉၈၇၊ ဇူလိုင်လ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်သည်။

■ မာတိကာ
– ထူးထွေဆန်းပြားပုံ ၆ ချက်
– မူရင်းစာအုပ်ရေးသားသူ
– မြန်မာပြန်သူ
– ပထမပုံနှိပ်ခြင်းစာအုပ်၏ စာမိတ်ဆက်စကားချီး

အပိုင်း ၁
ငှက်အုပ်လောကကို စွန့်လိုခြင်း
အကြဉ်ခံရခြင်း

အပိုင်း ၂
ကမ်းကုန်အောင် တတ်စွမ်းခြင်း
ငှက်အုပ်လောကသို့ ပြန်သွားခြင်း
သင်တန်းစခြင်း

အပိုင်း ၃
ဆရာမုနိ
သေခြင်း
မေတ္တာတရား
ဝေးရပ်ဌာနေ မရှိလေတည့်
(အခြားဒဿနဆောင် ပုံဝတ္ထု ၃ ပုဒ်)
အဘယ်မိုးဆွေ
ထူးဆန်းသောရွာ
ငှက်ညီလာခံ
အဘိုကြိးဟိုမိုစမ်
(စုစုပေါင်း စာမျက်နှာ ၁၂၆ မျက်နှာ)

■ ထူးထွေဆန်းပြားပုံ ၆ ချက်
၁။ ဖြစ်ပေါ်လာပုံအထူး
၂။ ကျော်ကြားလာပုံအထူး
၃။ အနက်အဓိပ္ပာယ်ထူးပုံ
၄။ စာဖတ်ပရိသတ်ထူးပုံ
၅။ ငွေစည်ပုံအထူး
၆။ အရောင်းရသက်တမ်းရှည်ပုံ အထူး

■ စာမြည်း
၁၉၅၉ ခုနှစ်အတွင်း တနေ့သောအခါ ညနေစောင်းအချိန်၌ တူးမြောင်းတခု၏ ကမ်းပါးပေါ်တွင် လမ်းလျောက်နေခိုက် စာရေးသူ၏နောက်ဘက်ဆီမှ Jonathan Livingston Seagull ဟူ၍ ပြတ်သားစွာပြောလိုက်သော အသံတခုကို ကြားလိုက်ရသတဲ့။ Livingston ဆိုသည်မှာ ၁၉၃၀ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း ဆယ်စုနှစ်အတွင်းက ထင်ပေါ်ကျောဇောသော လေယာဉ်အပြိုင်မောင်းသမားတဦး၏ အမည်ဖြစ်သည်။ ဘာခ်သည် ကြက်သီးမွှေးညှင်းပင် ထလာလေသတဲ့။ သူသည်အိမ်သို့ ချက်ချင်းပြန်၍ အခန်းထဲသို့ဝင်ပြီးလျှင် အိပ်ရာပေါ်တွင်ထိုင်လျက် ထိုထူးဆန်းသောအဖြစ်အပျက်ကို စဉ်းစားသည်။ သည့်နောက် သူက နှုတ်ဖြင့် ဤသို့ ဆိုလိုက်သတဲ့။ ‘ဒီမှာ အသံရှင်ရဲ့၊ ခင်ဗျား ခုနက ပြောလိုက်တာကိုတော့ ကျုပ်ကြားလိုက်ရပါတယ်။ ဘာဆိုလိုတယ်ဆိုတာ ကျုပ်သိလိမ့်မယ်လို့ အကယ်၍ ခင်ဗျားကြီးက ထင်နေမိရင်တော့ ခင်ဗျားကြီးဟာ စိတ်မနှံ့သူပဲ။ ဘာဆိုလိုတယ်၊ ဘာအဓိပ္ပာယ်မျိုးဆိုတာ ကျုပ်ကို ပြောပြစမ်းပါ။’
ထိုအခါ ထိုအသံသည် ပြန်ပေါ်လာ၏။ ဘာခ်သည် ရုပ်ရှင်တခုကို ကြည့်နေရသည်နှယ် ယောနသံဇင်ရော် ပုံဝတ္ထုကို မြင်ကြားရလေသတဲ့။ ဘာခ်သည် သူ၏အစိမ်းရောင်ဘောပင်ဖြင့် ကြားသမျှမြင်သမျှကို လိုက်ရေးသည်။ ပုံဝတ္ထု၏ဇာတ်လိုက်မင်းသား ယောနသံဇင်ရော်ကို ပင်ယ်စင်ရော်ပရိသတ်က ဖဲကြဉ်လိုက်သည့်အခန်းသို့ ရောက်လေသောအခါ အသံသည် တိတ်သွားလေတော့သတဲ့။
ဘာခ်သည် မည်သို့ပင်ကြိုးစားကြိုးစား ထိုပုံဝတ္ထုကို ဆက်ရေး၍မရ။ မည်သို့အဆုံးသတ်ရမည်ကိုလည်း သူ ကြံ၍မရဖြစ်နေသောကြောင့် စာမူစာလုံး သုံးထောင်ကျော် (ဤစာအုပ်၏ အပိုင်းတစ်) ကို ပစ်ထားလိုက်ပြီးနောက် အခြားစာအုပ်သုံးအုပ်ကို ပြုစုလေတော့သတဲ့။
နောက် ရှစ်နှစ်မျှကြာသော် ၁၉၆၇ ခုနှစ် ဆောင်းဥတုအတွင်း တနေ့သောအခါ နံနက် ငါးနာရီခန့်တွင် ပင်လယ်စင်ရော်များအကြောင်း အိပ်မက်တခုမက်လေသည်။
သူသည် အိပ်ရာမှ ကမန်းကတမ်းထ၍ လက်နှိပ်စက်ကို ယူပြီးလျှင် အဆိုပါ လက်စတန်းလန်း ကျန်ရစ်လေသော ယောနသံဇင်ရော် ပုံဝတ္ထုကို ဆက်ရေးရန် ပြင်ဆင်လေတော့သည်။ သူသည် မူလအသံရှင် ‘ပုံပြင်ပြုစုသူ’ သူကိုပင် ရည်မှန်းလျက် ‘ဒီမှာ ကျုပ်ဟာ ခင်ဗျားရဲ့ မိတ်ဆွေဟောင်းကြီးပါ။ ယောနသံဇင်ရော်အကြောင်း ပြောစရာရှိနေလျင် ဆက်ပြောစမ်းပါ’ ဟု ပြောလိုက်သတဲ့။ နောက်တကြိမ်လည်း ဤသို့ပင် သူပြောရပြန်သေးသတဲ့။ ပြောတိုင်းလည်း အသံသည် ပြန်ပေါ်လာသည်။ ထိုနှစ်ကြိမ်ပြီးသည့်နောက် အသံသည် မည်သည့်အခါမျှ နောက်ထပ်ပေါ်မလာတော့တဲ့။
ဘာခ်သည် သူ့အား လူတကာက လူကြောင်တဦးဟု သမုတ်ကြမည်စိုး၍ ဤအကြောင်းကို မည်သူ့ကိုမျှ သူမပြော။ ပုံဝတ္ထုစာအုပ် ရောင်းကောင်းလာ၍ မိတ်ရင်းဆွေရင်း၊ ရဲဘော်ရဲဘက် သတင်းစာဆရာများ၊ စာရေးဆရာများ သူ့ထံ လာရောက် မေးမြန်း စုံစမ်းကြသောအခါမှသာ ဤအသံအကြောင်းကို အတည်တန်း ရိုးရိုးသားသားပြောပြလေသည်။
ရစ်ချဒ်ဘာခ်ကိုယ်တိုင်က သူ၏စာအုပ်သည် ပုံဝတ္ထုသာဖြစ်၍ ဂမ္ဘီရအချက် အလွန်နက်သော အထက်တရားကြီးတွေ မပါရှိပါဟု ဆိုသည်။ ဤစာအုပ်၏ ထုတ်ဖော်ပေးကမ်းလိုသော သတင်းစကားလက်ဆောင်မှာ ဘာခ်အဆိုအရ “လူတိုင်းလူတိုင်းသည် မည်ကဲ့သို့သောအလုပ်မျိုးကို မိမိလုပ်လိုကြောင်း ကိုယ်တိုင်တွေ့အောင် စိစစ်ရှာဖွေပြီးသော် ထိုအလုပ်ကို သေသေကြေကြေ ဇွဲနပဲဖြင့် လုပ်အပ်သည်” ဟူလို။
ဘသန်း (ဓမ္မိက)
၁၅၊ ၅၊ ၁၉၇၃
(ပထမပုံနှိပ်ခြင်း စာအုပ်၏ စာမိတ်ဆက်စကားချီး)