ရွှေလီတံခါးမှသည်

လွန်ခဲ့တဲ့ ၆ နှစ်လောက်က ရွှေလီကို ခရီးစဥ်တခုနဲ့အတူ သွားခဲ့ဖူးပါတယ်။ စီစဥ်ဖိတ်ခေါ်တဲ့သူတွေက မူဆယ်မြို့ခံ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ ကမကထပြုကာ စီစဉ်ပေးကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရန်ကုန်ကနေ လားရှိုးထိ လေယာဥ်နဲ့တသွယ်၊ လားရှိုးကနေ မူဆယ်-ကြယ်ဂေါင်-ရွှေလီကို ကားနဲ့တဖြတ် သွားရတယ်။ ရွှေလီမှာ တည်းခိုရတာက ပွဲရုံရဲ့ ဟော်စ်တယ်လ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နေရထိုင်ရ စားရသောက်ရတာတွေ အားလုံး အဆင်ပြေပါတယ်။ ထမင်းစားလျှင် ဟင်းသုံးလေးမျိုး အလျှံပယ်၊ ဒေသထွက် တရုတ်အရက်၊ သစ်သီးဖျော်ရည် အလျှံပယ် စားရသောက်ရတယ်။ ဒေသထွက် ဆန်အရက်ကိုတော့ သောက်ဖူးတာနဲ့ မတူတဲ့ အရသာကြောင့် မနှစ်ခြိုက်လို့ သိပ်မသောက်ဖြစ်ပါ။ သောက်ဖူးတယ်ဆိုရုံ စတိမျှပဲ သောက်ဖြစ်ပါတယ်။ တခြားတံဆိပ်ပဲ ပြောင်းသောက်ကြရတာပေါ့။

သွားရတဲ့ စာရေးသူတို့တဖွဲ့လုံးက လေ့လာသူမျှပါပဲ။ သူတို့ အခမ်းအနားပြုလုပ်တဲ့ စိုက်ပျိုးရေးအကြောင်းတွေ၊ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားမှုဆိုင်ရာ အကြောင်းတွေ ပါသည့် အစည်းအဝေးပွဲများကို မတက်လည်း ရတယ်။ ထွေထွေထူးထူး ဘာတာဝန်မျှ မရှိပါ။ မူဆယ်က သစ်သီးဝလံ ရောင်းဝယ်ရေး တာဝန်ခံတွေ၊ မြန်မာပြည်က လက်တွေ့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နေကြသူတွေ၊ ရွှေလီက တာဝန်ခံတွေ၊ နောက် ထူးထူးခြားခြားပါတာက စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင် ဂျာမန်တယောက်ပါ။ သူတို့တွေ ကဏ္ဍအလိုက် ပြောကြဆိုကြတာကို ဧည့်သည်ဖြစ်သူတွေက နားထောင်ကြရုံသာဖြစ်တယ်။

ထူးထူးခြားခြား သိရတာရှိတယ်။ ထို ဂျာမန် စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင်သည် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကျော် န၀တ စစ်အစိုးရ စတင်အုပ်ချုပ်စ ကာလက မြန်မာနိုင်ငံကို လာဖူးတယ်။ စိုက်ပျိုးရေးနည်းပညာနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဒီတုန်းက မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ဖြစ်တယ်။ လုပ်ဆောင်ရန်အစီအစဥ် အထမမြောက်ခဲ့ပါ။ ထိုစဥ်တုန်းက ၈၈ အရေးတော်ပုံ ပြီးခါစ၊ နဝတစစ်အစိုးရလက်ထက် ဖြစ်တယ်။ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် အဆင်မပြေသည့် ဂျာမန်စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင်သည် တရုတ်နိုင်ငံဘက်သို့ ရွှေ့သွားခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ စာရေးသူတို့ ရောက်ခဲ့စဥ်တွင် ယခင်က သရက်သီး မထွက်သော ယူနန်ပြည်နယ်မှာ သရက်သီးထွက်နေပြီ ဖြစ်တယ်။ ဂျာမန်တွေက မျိုးစေ့ကော၊ စိုက်ပျိုးနည်းပညာပါ အကုန် တင်သွင်းပေးခဲ့တယ်။ ယခုအချိန်မှာတော့ ထိုသို့သော နည်းပညာများဖြင့် မြန်မာပြည်မှာ ဖရဲသီး၊ သခွားသီး (သခွားမွှေး) တွေကို စိုက်ပျိုးနေကြသည်မှာ ကာလအတန်ကြာပြီဖြစ်တယ်။ မြန်မာပြည်က ထွက်သမျှ ၀ယ်လက် ဖောက်သယ်ကြီးကတော့ ယူနန်တရုတ်တွေပဲဖြစ်တယ်။

မြန်မာပြည်က ကုန်သည်တွေကသာ ဖရဲသီးတွေ၊ သခွားသီးတွေကို မူဆယ်လမ်းကနေ ကားကြီး ကားငယ် အသွယ်သွယ်နဲ့ တရုတ်ပြည်သို့ ပို့နေကြရတယ်။ တရုတ်ပြည်၊ ယူနန်မှာတော့ သူတို့ စားသုံးကြရုံသာမက ယူနန်မှတဆင့် သန့်စင်ရွေးချယ်ပြီးသော ဖရဲသီး၊ သခွားသီးများကို ရုရှားနှင့် အခြား ဥရောပတိုင်းပြည်များသို့လည်း ပို့တယ်လို့ သိရတယ်။ မြန်မာပြည်ကထွက်တဲ့ ဖရဲသီး၊ သခွားသီးတွေဟာ “မိတ်အင် မြန်မာ” မဟုတ်၊ “မိတ်အင် ယူနန်” ဖြစ်၏။ မိတ်အင်မြန်မာက စိန်တစ်လုံး သရက်သီးလောက်ပဲ ရှိတယ်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်က အရပ်သားအစိုးရနှင့် ယူနန် တရုတ် စိုက်ပျိုးရေးကုန်သည်များနဲ့ မည်သို့သော သဘောတူညီမှုမျိုးတွေ ရှိထားသလဲ မသိပါ။ စာရေးသူတို့က လေ့လာသူ ဧည့်သည်မျှသာ၊ စူးစမ်းမေးမြန်းပိုင်ခွင့် ရှိသူများ မဟုတ်ကြပါ။

စာရေးသူတို့ အဖွဲ့ကတော့ ကိုယ်မရောက်ဖူးတဲ့ အရပ်ဒေသကို ရောက်ခဲ့တာကြောင့် ဗဟုသုတအလို့ငှာ စူးစမ်းကြရုံမျှပဲ ရှိပါတယ်။ ထိုစဥ်တုန်းက တခုသတိထားမိတာက ထိုပွဲရဲ့ နောက်ခံ ဘက်ဂဒေါင်း ပြုလုပ်ထားတဲ့ ဗီနိုင်းမှာပါတဲ့ ယူနန်ပြည်နယ်မြေပုံ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲသမှာ အံ့သြစွာ တွေ့လိုက်ရတာက မြန်မာနိုင်ငံဟာ တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်မျဥ်းပေါ်က နိုင်ငံတနိုင်ငံအဖြစ် မဟုတ်မူဘဲ ယူနန်ပြည်နယ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်း နောက်ဖေးပေါက်တခုအဖြစ် ရေးဆွဲထားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အခြားသူတွေတော့ ဘယ်လိုမြင်မိပြီး ဘယ်လိုနေကြသလဲတော့ မသိပါ။ စာရေးသူမှာတော့ဖြင့် စိတ်ထဲ တမျိုးကြီး ခံစားလိုက်ရပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံနှင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် နယ်နိမိတ်ချင်း ကီလိုမီတာ ၁,၅၀၀ ကျော် ထိစပ်နေတဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေ မဟုတ်ပါလား။

တရက်မှာ မန်စီမြို့ရှိ မြဘုရားသို့ ကားနဲ့လိုက်ပို့လို့ သွားဖြစ်တယ်။ လမ်းတလျှောက် တောတောင်များစွာ တွေ့ရသော်လည်း သစ်ပင်ကောင်းများကို မတွေ့ရ၊ ခြံစည်းရိုးပင် ထင်းပင်မျှလောက် အပင်တွေပဲ တွေ့ရတယ်။ နယ်စပ်မြို့ပင် ဖြစ်ပေမဲ့လည်း သွားရာလမ်းတလျှောက် ကားလမ်းတွေကမူ ဖြောင့်ဖြူးကာ ကောင်းမွန်လှပါတယ်။ တောင်ကုန်းတွေကို ဖြတ်သန်းရလျှင် မြန်မာနိုင်ငံမှာလို တောင်ကို ပတ်ခွေသွားရတာမျိုး မရှိပါ။ တောင်များကို လိုဏ်ခေါင်းဖောက်လိုက်ကြတာချည်း ဖြစ်တယ်။ အသွားအပြန် မျက်နှာချင်းဆိုင် တိုက်ခိုက်မှု မဖြစ်စေရန် လိုဏ်ခေါင်းကို တပေါက်ချင်းစီ ဖောက်လုပ်ထားတယ်။ လမ်းဖောက်တဲ့ တရုတ်အင်ဂျင်နီယာများ ထူးချွန်ကြတယ်။

မြဘုရားသို့ သွားရာလမ်းတလျှောက်မှာ အထူးသတိထားမိစရာ တခုရှိတယ်။ မီးရထားလမ်းဖောက်မယ့် ကွန်ကရစ်တိုင် ထီးထီးကြီးတွေကို မြင်ရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ထို မီးရထားလမ်းဖောက်မယ့် ကွန်ကရစ်တိုင်များဟာ မြန်မာပြည်နဲ့ စပ်ဆိုင်ပါတယ်။ တရုတ်နဲ့မြန်မာ ပြုလုပ်နေသည့် ကျောက်ဖြူ-ကူမင်း ဂက်စ်ပိုက်လိုင်းနှင့် တွဲလျက် တည်ဆောက်မယ့် မီးရထား၏ တရုတ်ပြည်ဘက်ခြမ်း အစိတ်အပိုင်းဖြစ်တယ်။ ထိုစဥ်က မြန်မာပြည်ဘက်ခြမ်းတွင် ဂက်စ်ပိုက်လိုင်းပင် မတည်ဆောက်ရသေးပါ။ တရုတ်ပြည်ဘက်ခြမ်းမှာတော့ မီးရထားသံလမ်း အသင့် ကောက်တင်ရုံအဆင့်မျှပဲ ကျန်ရှိတော့၏။ ဤသည်ကား ၂၀၁၈ ခုနှစ်က အခြေအနေဖြစ်ပါတယ်။

ထိုစဥ်ကအတွေးဟာ ယခုအခါ၌ မျက်ဝါးထင်ထင် တွေ့မြင်လာရပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်သည့်အချိန်တွင် မြန်မာပြည်ဘက်ခြမ်း၌ ဂက်စ်ပိုက်လိုင်း ရှိနေပြီဖြစ်တယ်။ ထိုစီမံကိန်းဟာ နအဖလက်ထက်ကတည်းက တရုတ်နဲ့ စာချုပ်ချုပ်ဆိုထားတဲ့ လုပ်ငန်းများစွာထဲက ကြီးမားသည့် စီမံကိန်းတခုဖြစ်တယ်။ ဂက်စ်လိုင်းပေါ်မှာ မီးရထားလမ်းပါ ပါတယ်။ ထိုမျှမက ဂက်စ်ပိုက်လိုင်းတလျှောက် တရုတ်စစ်တပ်က လုံခြုံရေးယူရန်ထိပါ ပါတယ်လို့ ကြားသိရဖူးတယ်။ မြန်မာပြည်ကို ခါးလယ်က ဖြတ်နင်းထားခြင်းပင် ဖြစ်တယ်။ ၂၀၁၅ NLD အစိုးရလက်ထက်မှာ စာချုပ်ကိုပြောင်းလဲကာ လျှော့ ချုပ်ဆိုခဲ့တယ်လိုလည်း သိရတယ်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက် စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်ပြီး နောက်ပိုင်းမှာ တရုတ်နဲ့ မည်မျှထိ သဘောတူထားကြတယ် မသိပါ။ လုပ်ငန်းစီမံကိန်းများကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေတာကိုလည်း သတင်းတွေမှာ တွေ့နေရတယ်။ မြင်းခြံမြို့အနီးက ဆီမီးခုံရွာတဝိုက် လွင်ပြင်ကို အလယ်ဗဟိုချက်အဖြစ် သတ်မှတ်ကာ စက်မှုဇုန်တည်ဆောက်မယ့် စီမံကိန်းပါ ပါရှိတာကိုလည်း သိရတယ်။

ဆိုရလျှင် တရုတ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံ၌ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းထားတဲ့ ကာလတလျှောက်မှာ အလုပ်အကိုင်မပျက် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေတာကို တွေ့ရခြင်းပင်ဖြစ်တယ်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းရှိ အထက်ပိုင်းတခွင်က တရုတ်ရဲ့ အရေးပါတဲ့ စီမံကိန်းများ၊ စက်ရုံများဟာလည်း ဟန်မပျက် အကောင်အထည်ဖော် လုပ်ဆောင်နေကြတယ်။

တရုတ်ရဲ့ ယူနန်ပြည်နယ်ဟာ ကုန်းတွင်းပိတ်ဖြစ်တယ်။ မြန်မာနိုင်ငံဟာ ယူနန်ပြည်အတွက် အသက်တမျှ အရေးပါနေပါတယ်။ ယခုဆိုလျှင် တရုတ်ဟာ ရေလမ်းကို ကိုကိုးကျွန်း၊ ကျောက်ဖြူ ရေနက်ဆိပ်ကမ်း၊ ကုန်းလမ်းကို မြန်မာပြည်အလယ်ပိုင်း ခါးလယ်တလျှောက်၊ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး စသဖြင့်ကနေ စက်မှုဇုန်တွေ တည်ဆောက်ရေးထိ မြန်မာနိုင်ငံကို အဘက်ဘက်က ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ရန် တည်ဆောက်ထားတဲ့အသွင် ဆောင်နေပြီ ဖြစ်တယ်။

တရုတ်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံဟာ အင်မတန် မဟာဗျူဟာကျပြီး အရေးပါနေတယ်။ သို့အတွက်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ တည်ငြိမ်ရေးဟာ ကာယကံရှင် မြန်မာနိုင်ငံထက်ပင် တရုတ်အတွက် ပို၍ အရေးကြီးနေတယ်လို့ ဆိုချင်ရင် ဆိုနိုင်ပါတယ်။ မြန်မာပြည် တည်ငြိမ်ရေး ညီမျှခြင်းရဲ့ ဟိုဘက်မှာတော့ ပြည်သူ့အစိုးရနှင့် ဒီမိုကရေစီ တိုင်းပြည်တော့ဖြင့် တထစ်ချ မဟုတ်နိုင်ပေ။ တရုတ်သြဇာခံ ထာ၀ရဖြစ်နေစေရန် မြန်မာပြည်ဟာ ညံ့ဖျင်းသောအစိုးရနှင့် ဟိုမရောက်ဒီမရောက်တိုင်းပြည် ဖြစ်နေမှသာ ဖြစ်ပေမည်။ စီမံခန့်ခွဲမှုညံ့ဖျင်းနေတဲ့ အစိုးရဖြစ်မှသာ တရုတ်ရဲ့ လက်ခုပ်ထဲက ရေကဲ့သို့ သွန်လိုသွန်၊ မှောက်လိုမှောက် ပြုနေနိုင်မှာဖြစ်တယ်။ ယခုအခါ မြန်မာနိုင်ငံသို့ လမ်းသလား လွန်းလာသော တရုတ်ရဲ့အလှုပ်ဟာ မြန်မာပြည်သူတို့ရဲ့ အကျိုးစီးပွားအတွက် အဓိကမဟုတ်၊ သူ့အကျိုးစီးပွားအတွက် မဖြစ်မနေ လုပ်မှ ဖြစ်တော့မယ့်အခြေဆိုက်လာလို့ ရုပ်လုံးထွက်ပြခြင်းသာ ဖြစ်တယ်လို့ ယူဆပါတယ်။

နွေဦးတော်လှန်ရေးအောင်ပွဲကို မြန်မာပြည်သူတွေက ဘ၀သစ်ပြန်စရမယ့် အပြောင်းအလဲအဖြစ် တထစ်ချ ယုံကြည်ထားကြတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံအတွက်ကတော့ မျက်ခုံးပင့်ကာ အံ့သြတုန်လှုပ်ရမယ့် အခြေအနေ ဖြစ်လာတယ်လို့လည်း ယူဆဟန်ရှိပါတယ်။

သို့အတွက်ကြောင့် တော်လှန်ရေး ဦးဆောင်သူများရဲ့ အခန်းကဏ္ဍဟာ အင်မတန် အရေးပါလာပြီလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အကိုင်အတွယ်မတတ်လို့ တချက်မှားလျှင် တတိုင်းပြည်လုံး မှောက်သွားပေမည်။ နွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့ သံခင်းတမန်ခင်း ဒီပလိုမေစီဟာ စကစအရွေ့နဲ့ တရုတ်အလှုပ်ကိုကြည့်ကာ မျှောလိုက်နေရန် မသင့်တော့ပါ။ ပြည်သူ့ခေတ် ပြောင်းစေဖို့ နွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့ ရပ်တည်ချက် ပရင်စပယ်ဟာ ဒါပဲ ဆိုတာမျိုးကို တိကျ ခိုင်မာ ရဲရင့်စွာ ထုတ်ပြရတော့မယ့် အချိန်အခါ ဆိုက်လာပြီဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာတည်သရွေ့ တည်ရှိနေမယ့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေ ဖြစ်တာကြောင့် နှစ်ဘက်စလုံး ခံသာမယ့် သံခင်းတမန်ခင်းဖြစ်ဖို့လည်း လိုအပ်လှပါကြောင်း ရေးသားလိုက်ရပါတယ်။