အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲသည် မြန်မာပြည်တွင်းစစ်ကို ရှည်ကြာစေမည်သာဖြစ်သည်

“အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲသည် မြန်မာပြည်တွင်းစစ်ကို ရှည်ကြာစေမည်သာဖြစ်သည်”

■ ဘာသာပြန် – ​ကျော်မိုး

ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့သည် ၇၅ ကြိမ်မြောက် မြန်မာ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ဖြစ်သည်။ ပုံမှန်အခြေအနေအောက်တွင် “စိန်ရတုသဘင်ပွဲ” သည် ပျော်ပွဲရွင်ပွဲများ၊ ကြီးကျယ်သည့် အထိမ်းအမှတ်များဖြင့် အပြည့်ဖြစ်နေခဲ့ပေမည်။ ယင်းအစား မြန်မာပြည်သူများသည် ဆုံးရှုံးမှုကြီးမားသည့် စစ်ပွဲနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

၂၀၂၁ ခုနစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် တရားမဝင် အာဏာသိမ်းယူလိုက်ပြီးသည့်နောက်မှစ၍ စစ်အုပ်စုသည် လက်နက်မဲ့ အရပ်သားများနှင့် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးသမားများအပေါ် အရှိန်မြှင့်တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။ မြန်မာစစ်အုပ်စုက ၂၀၂၂ ခုနစ် ဖေဖော်ဝါရီ-နိုဝင်ဘာ ကာလအတွင်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ၃၆၁% တိုးမြှင့်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး တိုက်ခိုက်မှု အများစုသည် အရပ်သားများအပေါ် လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း တကမ္ဘာလုံးရှိ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများကို လေ့လာနေသည့် ACLED ၏ အချက်အလက်များတွင် ဖော်ပြထားသည်။ အဆိုပါ ကာလအတွင်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ၃၇၄ ကြိမ် ရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၁ ခုနစ် အလားတူကာလတွင် ၈၁ ကြိမ်သာ ရှိခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံဖြစ်စဉ်သည် ယူကရိန်းအရေးနှင့် မတူညီဘဲ ကမ္ဘာပေါ်တွင် အရပ်သားများအပေါ် အကြီးမားဆုံး အကြမ်းဖက်မှု၊ လုယက်မှု၊ ပစ္စည်းဥစ္စာ ဆုံးရှုံးမှုများကို ကြုံတွေ့နေရသည်။ စစ်အုပ်စုသည် နေအိမ်များ၊ ကျောင်းများ၊ ဆေးရုံများ၊ ဘာသာရေး အဆောက်အအုံများကို လက်နက်ကြီး၊ လေကြောင်းတို့ဖြင့် တိုက်ခိုက်လျက်ရှိပြီး ဆုံးရှုံးမှု ကြီးမားလျက်ရှိကာ ယခင်ကမကြုံဖူးသည့် လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှု အကြပ်အတည်းကို ဖြစ်ပွားစေသည်။ ယင်းအချက်များက စစ်အုပ်စုဘက်တွင် မြေပြင်စိုးမိုးမှု လျော့ကျလာခြင်းကို ပြသနေသလိုလည်းဖြစ်သည်။

စစ်အုပ်စု တည်တည်ငြိမ်ငြိမ် ထိန်းထားနိုင်သည့် မြို့နယ် ၇၂ မြို့နယ်သာရှိပြီး မြန်မာတနိုင်ငံလုံးရှိ ၃၃၀ မြို့နယ်အနက် ၁၇% သာရှိသည်။ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများမှာမူ မြို့နယ် ၁၂၇ မြို့နယ်ကို ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပြီး စုစုပေါင်း၏ ၅၂% ရှိသည်။ လက်နက်နှင့် စစ်သားအင်အား သာလွန်သော်လည်း စစ်အုပ်စုသည် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အသီးသီးနှင့် ၂၀၂၂ ခုနစ်အတွင်း ထိတွေ့မှုပေါင်း ၃,၁၂၇ ကြိမ် ထိ ရှိခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနစ်တွင်း ထိတွေ့မှု အားလုံးပေါင်းသည် ၁,၉၂၁ ကြိမ်ထိရှိသည်။ ထို့ကြောင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ၉၄% ကျော် တိုးလာသည်ကို တွေ့ရသည်။

စစ်ပွဲသည် မြန်မာ့စီးပွားရေးအပေါ်တွင်လည်း မလွှဲမရှောင်သာ ထိခိုက်နေသည်။ ထို့အပြင် နိုင်ငံသားအားလုံးအပေါ် ကြီးမားသည့်ဆိုးကျိုး သက်ရောက်နိုင်မည့် အလားအလာလည်း ရှိနေသည်။ အာဏာသိမ်းပြီးကာလမှစ၍ မြန်မာ ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ၆၀% ဆုံးရှုံးသွားသော်လည်း ယူကရိန်းငွေတန်ဖိုးမှာမူ ၃၀% သာ တန်ဖိုးကျသည်။
ထို့ကြောင့်လည်း အာဆီယံက စိုးရိမ်လာခြင်းဖြစ်ပြီး လွန်ခဲ့သည့် လပေါင်း ၂၀ ကျော်က အတည်ပြုထားသည့် အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ် လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရေး ကြိုးပမ်းလာခြင်းဖြစ်သည်။

စစ်အုပ်စုခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ကိုယ်တိုင် မူလက လက်ခံထားသည့် အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက်သည် အကြမ်းဖက်မှုများကို လျှော့ချရန်၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကြပ်အတည်းကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန်နှင့် သက်ဆိုင်နေသူအားလုံးကို စေ့စပ်ရေးစားပွဲဝိုင်းသို့ ခေါ်ဆောင်ရန် ဒီဇိုင်းဆွဲထားခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါ သဘောတူညီချက်ကို ထိရောက်စွာ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရန် အပြီးသတ်လုပ်ဆောင်ရမည့်အရာများ ရှိနေပြီး ရလဒ်အားဖြင့ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ၊ အားလုံးပါဝင်၊ တရားမျှတ၊ ငြိမ်းချမ်း၊ သဟဇာတမျှတ၊ ကြွယ်ဝကာ နိုင်ငံရေးနှင့် အရပ်သား အခွင့်အရေးများကို အာမခံသည့် မြန်မာနိုင်ငံ ပေါ်ထွန်းလာရေး ရည်ရွယ်သည်။ ထို့အတွက်ကြောင့် အဓိက သက်ဆိုင်နေသူအားလုံးနှင့် မျှမျှတတ ဆွေးနွေးရန်၊ အားလုံး ပါဝင်လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်သည်။

အဆိုပါ လုပ်ဆောင်ချက်များတွင် မျှတပြီး ပွင့်လင်းမြင်သာသည့် လူသားချင်းဆိုင်ရာ အကူအညီများ၊ အားလုံးပါဝင်သည့် လူသားချင်းစာနာမှု အလှူရှင်များဖိုရမ် ထူထောင်ခြင်း၊ ပူးတွဲ ဒီဇိုင်းဆွဲပြီး တာဝန်ခံမှုရှိသည့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးဖြစ်စဉ်၊ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ တိုင်ပင်ရေးဆွဲကာ အတည်ပြုထားသည့် “ပြည်သူ့ အခြေခံဥပဒေ”၊ အဆိုပါ အခြေခံဥပဒေသစ်နှင့်အညီ ပြုလုပ်မည့် တရားမျှတပြီး လွတ်လပ်သည့် ရွေးကောက်ပွဲတို့ပါဝင်သည်။

သို့သော်လည်း တရားမဝင်သည့် အုပ်ချုပ်မှုကို တရားဝင်နိုင်စေရေး ယခုနှစ်တွင် အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲတခု ပြုလုပ်ရန် မင်းအောင်လှိုင်က စီစဉ်လျက်ရှိပြီး အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို စိန်ခေါ်လျက်ရှိသည်။ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရေးအတွက် စစ်တပ်က တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် ​လေကြောင်းဗုံးကြဲမှုများ တိုးမြှင့်ပြုလုပ်ပြီး မဲရုံထောင်နိုင်ရေး နယ်မြေ ပိုမိုထိန်းချုပ်ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသလို နိုင်ငံရေးအံတုမှုနှင့် အတိုက်အခံများကို ချေမှုန်းရန် ဖိနိုပ်မှုများကို တိုးမြှင့်ပြုလုပ်လျက်ရှိသည်။

ယင်းအတွက်ကြောင့် ၂၀၂၂ ခုနစ်တွင်း စိတ်မချမ်းမြေ့စရာဖြစ်ရပ်များ တိုးမြှင့်ပေါ်ပေါက်လျက်ရှိပြီး ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ် အကောင်အထည်ဖော်ရေး အစီအမံကို အာဆီယံက အဆိုပြုလာခြင်းဖြစ်သည်။ မကြာသေးခင်က နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ထောင်ဒဏ် ထပ်မံချမှတ်လိုက်ပြီး သူမကို တသက်တာလုံး ထောင်ထဲထည့်ထားရန် စီစဉ်လိုက်မှုသည် အကြီးမားဆုံးသော နိုင်ငံရေးပြိုင်ဘက်ကို ဘေးဖယ်ထုတ်နိုင်ရန် စစ်အုပ်စုက ရည်ရွယ်လုပ်ဆောင်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။

အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲကို စစ်အုပ်စုခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်၏ နာမည်ရှေ့စကားလုံးများကိုယူပြီး MAH ရွေးကောက်ပွဲဟု တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများက ခေါ်ဆိုလျက်ရှိပြီး အဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲသည် မြန်မာနိုင်ငံ တည်ငြိမ်မှုကို ယူဆောင်နိုင်မည်မဟုတ်ပေ။ ယင်းအစား ပဋိပက္ခများနှင့် စီးပွားရေး ကသောင်းကနင်းဖြစ်မှုကို ပိုမိုဆိုးရွားစေမည်ဖြစ်သလို ဒေသတွင်း ရေရှည်သက်ရောက်မှုများ ဖြစ်ပေါ်စေမည်ဖြစ်သည်။ လက်ရှိတွင်ပင် အာဆီယံဒေသသည် ကိုဗစ်ကြောင့် စီးပွားရေးနှင့် လူသားလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်ဖွယ်အခြေအနေများကို ရင်ဆိုင်နေရပြီးဖြစ်သည်။ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲကြောင့် စစ်အုပ်စုနှင့် ၎င်းအပေါ် လိုလာသူတို့သာ အကျိုးဖြစ်စေမည်ဖြစ်ပြီး အာဆီယံ သဘောတူညီချက်ကို လုံးဝဖျက်သိမ်းရေး ခလုတ်တခုအဖြစ်လည်း အသုံးချလာနိုင်သည်။

ထို့အတွက်ကြောင့် လက်ရှိအရေးသည် အာဆီယံဥက္ကဌ တာဝန်ယူထားသည့် အင်ဒိုနီးရှားအတွက် အရေးကြီးနေသည်။ အာဆီယံအပေါ် ကတိကဝတ်ပြုထားသည်များကို အကောင်အထည်ဖော်ရေးသည် မြန်မာ လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့ သို့မဟုတ် စစ်အုပ်စု၏တာဝန်ဖြစ်သည်ဟု ၂၀၂၂ ခုနစ် နိုဝင်ဘာတွင် ပြုလုပ်သည့် အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် ခေါင်းဆောင်များက မှတ်ယူခဲ့သည်။

အာဆီယံ သဘောတူညီချက် မူများကို လိုက်နာစေခြင်းဖြင့် အာဆီယံ၏ အာဏာနှင့် တရားဝင်မှုကို ခိုင်မာအောင် လုပ်ဆောင်နိုင်သည့်စွမ်းရည် အင်ဒိုနီးရှားတွင် ရှိနေသည်။ လက်ရှိ အရေးကြီးသည့်နှစ်တွင် အာဆီယံဥက္ကဌ တာဝန်ကို ထိထိရောက်ရောက် ထမ်းဆောင်နိုင်ရေးအတွက် တည်ဆဲအရေးယူမှုများ၊ အဆိုပြုထားသည့် အရေးယူမှုများကို မဟာဗျူဟာမြောက် ကိုင်တွယ် အသုံးချရန် အာဆီယံ သဘောတူညီချက်အတွက် ကျယ်ပြန့်သည့် နိုင်ငံတကာထောက်ခံမှု ဆွဲယူနိုင်သည့် အခွင့်အလန်းလည်း အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတွင် ရှိနေပြီဖြစ်သည်။

(မူရင်းစာရေးသူသည် မလေးရှား ပါလီမန်အမတ်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်းဖြစ်သည်။)
https://www.straitstimes.com/…/sham-election-will-only…

(စင်္ကာပူနိုင်ငံအခြေစိုက် The Straits Times သတင်းစာတွင် ဇန်နဝါရီလ ၁၂ ရက်နေ့က ဖော်ပြခဲ့သည့် ဆောင်းပါးရှင် Saifuddin Abdullah ၏ ‘Sham election will only prolong Myanmar civil war: Jakarta Post contributor’ ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ဆောင်းပါးကို ကျော်မိုးက ဘာသာပြန်ဆိုထားပါသည်)