ဆောင်းပါး

“ကိုယ်ပိုင် စုပေါင်းအမှတ်လက္ခဏာအတွက် အိမ်စာ ပြီးပြီလား” မသီတာ (စမ်းချောင်း) ဒီ ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်းနဲ့ နောက်ပိုင်း ကမ္ဘာမှာ နိုင်ငံတနိုင်ငံအနေနဲ့ဖြစ်စေ လူတယောက်အနေနဲ့ဖြစ်စေ နိုင်ငံ့ (အမျိုးသား) အမှတ်လက္ခဏာ၊ ကိုယ်ပိုင်အမှတ်လက္ခဏာ အသီးသီးကို ပြန်လည်ရှာဖွေပြီး ဖော်ထုတ်ဖွင့်ဟလာလိမ့်မယ်လို့ ပညာရှင်တချို့က ပြောကြပါတယ်။ ဒါဟာ သိပ်စိတ်ဝင်စားစရာပါ။ တကယ်တော့ နိုင်ငံအနေအထားမှာဆို တကမ္ဘာလုံးမှာ နှစ်ပေါင်းများစွာ (တချို့တွေအတွက်ဆို တသက်လုံး) က နားလည်ထားကြတဲ့ အမှတ်လက္ခဏာတွေဟာ ကပြောင်းကပြန် ကမောက်ကမတွေ […]

“ပထဝီနိုင်ငံရေး မိုင်းကွင်းများ” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး – ■ ​ကျော်​ဇောခိုင် မတ်လ ၁၃-၁၆ ကုလအတွင်းရေးမှူးချုပ် ဂူတာရက်ရဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ခရီးစဥ် နောက်ပိုင်းမှာ ရိုဟင်ဂျာအရေးဟာ အရင်အချိန်တွေကထက်စာရင် ပိုပြီးတိကျတဲ့ လုပ်ငန်းစဥ်တွေ ရှိလာတဲ့သဘော မြင်တွေ့လာရတယ်။ မတ်လ ၂၄-၂၅ မှာ အမေရိကန် ပစိဖိတ်စစ်တပ်ရဲ့ ဒုဦးစီးချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးဂျိုရယ်ဗိုဝယ်နဲ့ အဖွဲ့ဟာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကို ရောက်လာတယ်။ နှစ်နိုင်ငံ ကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေအတွက်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်တယ်။ ‘စီခါလီ စင်္ကြန်လမ်းစီမံကိန်း […]

“ရိုက်ချက်ပြင်းတဲ့ သဘာဝတရား” အော်စွန်းမိုင် အကြောင်းရှိရာ အကျိုးလာ၏ ကောင်းငှါဆိုးငှါ ရှေးကြမ္မာလျှင် ခွင့်သာရောက်ငြား ထိုသူအားကို ဘုရား မကယ်နိုင်စွာတည်း။ ။ (မန်လည်ဆရာတော်ဘုရားကြီး၏ မဃဒေဝလင်္ကာသစ်မှ ) စစ်ကိုင်းပြတ်ရွေ့နဲ့ မန္တလေးအောက်က ကျောက်ချပ်လွှာတို့ တိုးတိုက် ပွတ်ခြေခဲ့ကြတာ သီတင်းပတ် အတော် ကျော်လွန်လာခဲ့ပြီ။ ဒါပေမယ့် သဘာဝတရားရဲ့ ရိုက်ချက်က ပြင်းထန်လွန်းတော့ စုတ်ပြတ်သတ်ပြီး ပျက်စီးယိုယွင်းနေကြတဲ့၊ ပြိုကျပျက်သုဉ်းနေကြတဲ့ ဘာသာရေးအဆောက်အအုံတွေ၊ ဘုရားပုထိုးစေတီနဲ့ လူနေတိုက်တာအိမ်ခြေတွေကတော့ မြေပြင်ပေါ်မှာ ဝပ်တွား […]

“မန္တလေးမြို့ဟာ ပျက်စီးခဲ့ပြီလား” ရွယ်မိုး မန္တလေးက မြို့ပျက်တာတင်မဟုတ်၊ လူမှုအဖွဲ့အစည်းရဲ့ယဥ်ကျေးမှုစံနှုန်းတွေ၊ ရိုးရာဓလေ့ထုံးတမ်းနဲ့ အစဥ်အလာတန်ဖိုးတွေရော ပျက်စီးလုမတတ် ဖြစ်သွားတာလို့ အသိတယောက်က ပြောတယ်။ ကျနော်ကလည်း အဲဒီလို မြင်ထားပါတယ်။ ကိုယ့်ဇာတိချက်ကြွေမြို့ ဆိုပေမယ့် အပျက်အစီးတွေ များတာကြောင့် ဓာတ်ပုံတပုံများ မြင်ရရင် ဒါက ဘယ်နေရာလဲလို့ကို မမှတ်မိနိုင်လောက်အောင်ပါပဲ၊ ဒါပေမယ့် သည့်ထက် ပို စိတ်ထိခိုက်စရာတွေ ရှိပါတယ်။ ဒီနေ့ဆို မန္တလေးမြို့ရဲ့ ရပ်ကွက်တခုမှာ အလှူပစ္စည်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး လုကြ ယက်ကြ […]

‘အလှူအိမ်လား’ ရီဗော်တီ သူ့နာမည်က ဒေါ်လုံးတဲ့။ ကျနော်တို့က အမေကြီးလုံးလို့ခေါ်တယ်။ အမေ့ညီမတဦးပေါ့။ အမေကြီးလုံး သင်ပေးထားတဲ့ စည်းကမ်းတခုရှိတယ်။ သင်ပေးထားတယ်ဆိုပေမယ့် ဒါက ဒီလို ဟိုဟာမလုပ်ရ ဒီဟာမလုပ်ရဆိုပြီး နှုတ်တိုက်သင်ပေးတာမျိုးတော့ မဟုတ်ဘူးဗျ။ စကားပြောရင်း ချီးမွမ်းရင်းနဲ့ အမေကြီးလုံးပြောတဲ့စကားကို အတည်ဖြစ်အောင် လိုက်နာကျင့်သုံးရင်းက ဖြစ်တည်ခဲ့တဲ့ စည်းကမ်းလေးတခု အကျင့်လေးတခု ဆိုပါတော့။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုရင် ထမင်းဝိုင်းမှာ ဟင်းစားတဲ့အခါ အလိုလောဘမကြီးဘဲ စည်းနဲ့ကမ်းနဲ့ စားတတ်စေတာပါပဲ။ အဲဒီစည်းကမ်းလေး ဘယ်ကနေ […]

“လားရှိုးကို သင်ယူခြင်း” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး – ■ ​ကျော်​ဇောခိုင် လားရှိုးကို တရုတ်ရဲ့ မြန်မာအထူးကိုယ်စားလှယ် တိန့်ရှီကျွန်းအပါအဝင် တရုတ်ဘက်က အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးစောင့်ကြည့်အဖွဲ့တွေ ဧပြီ ၁၉ ရက်နေ့က ရောက်လာတယ်။ အဲဒီရက်ကနေ ဧပြီ ၂၁ ရက်နေ့အထိ စကစရဲ့ အရပ်ဘက်ဝန်ကြီးဌာန (အထူးသဖြင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနဲ့ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန) က အရာရှိတွေ၊ ဝန်ထမ်းတွေ ရောက်လာတယ်။ ဧပြီ ၂၂ ရက်နေ့ကစပြီး လားရှိုးမြို့ပေါ်ကို စကစအုပ်ချုပ်ရေး […]

“တော်လှန်ရေး ဘယ်တော့ပြီးမလဲ” နေဘုန်းလတ် တော်လှန်ရေး ဘယ်တော့ပြီးမလဲ ဆိုတဲ့ မေးခွန်းတခု ရှိပါတယ်။ ကိစ္စရပ်တခု ပြီးပြတ်တယ်ဆိုတာဟာ အဲဒီကိစ္စတခုအတွက် သတ်မှတ်ထားတဲ့ ပန်းတိုင်၊ ဦးတည်ရာတွေဆီကို ရောက်ရှိသွားခြင်းဖြစ်တယ်လို့ ဒီလိုပဲ မှတ်ယူပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အထက်ကမေးခွန်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အဖြေပေးကြတဲ့နေရာမှာ ပန်းတိုင် သို့မဟုတ် ဦးတည်ရာ သတ်မှတ်ပုံ မတူညီခြင်းတွေအပေါ်မှာ အခြေခံပြီး အဖြေတွေ ကွာခြားသွားနိုင်မယ် ထင်ပါတယ်။ အခု ဒီဆောင်းပါးမှာတော့ လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ ပါဝင်နေတဲ့ […]

‘ငလျင်ပြီး ပြန်လည်ထူထောင်ရေး တရား’ ရဲဘော်အေ ပူတာအိုကနေ ဇီယာဒမ်းဘက်ရောက်သွားတော့ အိမ်တွေရဲ့ အိမ်အောက်ခြေတိုင်တွေဟာ မြေဝင်မဟုတ်ဘဲ ကျောက်တုံးအကြီးတွေအပေါ်တင်ထားတာ တွေ့ခဲ့ရဖူးတယ်။ ကျောက်တုံးတွေကလည်း ကျောက်ဖျာလို အပြားလိုက်မဟုတ်ပဲ အောက်ခြေက ခပ်ဝိုင်းဝိုင်းတွေ။ အိမ်တွေရဲ့ အလျား အနံကလည်း ရှည်လွန်းခြင်း၊ ကျယ်လွန်းခြင်းမရှိဘဲ သင့်လျော်တဲ့ အချိုးအဆ ရှိနေတယ်။ ဒေသခံတွေ မေးကြည့်တော့ ဒါက ရိုးရာဖြစ်တယ်လို့ပဲ သိခဲ့ရတယ်။ နောက် တွေးကြည့်တော့ မြေပြိုတာများတော့ အိမ်တွေကို အလွယ်တကူ ရွှေ့နိုင်အောင်၊ […]

“တော်လှန်ရေးဦးတည်ရာနဲ့ ရလဒ်” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး – ■ ​ကျော်​ဇောခိုင် ဒီအပတ်အတွင်း စစ်ကောင်စီဟာ စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲက မြို့တွေဖြစ်တဲ့ အရာတော်၊ ဝက်လက်၊ မြင်းမူ၊ ကနီ၊ မင်းကင်း၊ ကလေးဘက်တွေကို တနယ်မဟုတ်တနယ် နေ့စဥ်ဆိုသလို လေကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်။ စစ်ကိုင်းနဲ့အပြိုင် မန္တလေးအထက်ပိုင်းက သပိတ်ကျဥ်း၊ စဉ့်ကူးနဲ့ မတ္တရာမြို့တွေလည်း ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခံရမှုထဲ ပါဝင်တာကိုတွေ့ရတယ်။ ဒါ‌ကြောင့် အင်းတော် ကျသွားပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း စကစဟာ စစ်ကိုင်းနဲ့မန်းကို ပြန်ပြီး တင်းထားဖို့လိုတယ်လို့ […]

‘ငလျင်သံခင်းတမန်ခင်းနှင့် အတိဒုက္ခများကြား ငြိမ်းချမ်းရေး စိတ်မဝင်စားဘဲ မိုက်တွင်းနက်ဆဲ စစ်ကောင်စီ’ ရွယ်မိုး စစ်ကောင်စီဟာ (၂၀၂၃-၂၄) ခုနှစ် ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်ကို ကျပ်ဘီလီယံ (၅,၆၀၀) ကျော် သုံးခဲ့​ကြောင်း နောက်ဆုံး ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးနောက်မှာ ကာကွယ်ရေးဘတ်ဂျက်ကို ထပ်မံထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိတော့ပါဘူး။ ငလျင်အတွက် ကျပ်ဘီလီယံ (၅၀၀) သုံးမယ်လို့ ဒီကနေ့မှာ ထုတ်ပြောလာပေမယ့် ဒီငွေတွေဟာ ၎င်းတို့ရဲ့ ပျက်စီးသွားတဲ့ နေပြည်တော်ကို ပြန်လည်ပြုပြင်ဖို့နဲ့ စစ်ရုံးအဆောက်အဦးတွေ ပြန်တည်ဆောက်ဖို့သာဖြစ်ပြီး ပြည်သူလူထုအတွက် မဟုတ်ပါဘူး။ […]