ဆောင်းပါး

⁨ ⁨”ပြောင်းလဲနေတဲ့ကမ္ဘာ” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး –  ကျော်​ဇောခိုင် ၁၉၄၅ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးတော့ အမေရိကန်ဟာ ဥရောပ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးအတွက် ရည်ရွယ်ချက်နှစ်ခုနဲ့ မာရှယ်စီမံကိန်းကိုစတယ်။ ပထမရည်ရွယ်ချက်က အနောက်ဥရောပကို ကွန်မြူနစ်စနစ် ဝင်မလာအောင် (စီးပွားရေးအရ ပံ့ပိုးပေးရင်း) တားထားဖို့ဖြစ်ပြီး ဒုတိယရည်ရွယ်ချက်က စစ်အတွင်း ကျယ်ပြန့်လာတဲ့ အမေရိကန်စီးပွားရေးကို ပြန်ကျမသွားဖို့နဲ့ ဆက်လက် ချဲ့ထွင်နိုင်ဖို့ဖြစ်တယ်။ အမေရိကန် မာရှယ်ပလန်ကို အစပြုတော့ စတာလင်က အရှေ့ဥရောပနဲ့ ဥရောပအလယ်ပိုင်းကို သြဇာချဲ့ထွင်ဖို့ တန်ပြန်တယ်။ […]

‘ငလျင်အကြောင်းပြောတဲ့ ဖုန်းကောလ်’ တာပလု “ငလျင်ဘေးကြုံရတော့ ပထမဆုံး ဖုန်းခေါ်လာသူကို မမေ့ပါနဲ့” တဲ့။ဒီစာစုလေးကိုတွေ့တော့ ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့ နေ့လယ်ခင်းတခုက အတွေးထဲ ပြန်ပေါ်လာတယ်။ အခြေအနေက တသက်တာ မေ့လို့မရမယ့် ဖြစ်ရပ်တခုလို့ ပြောရမယ်။ အဲဒီနေ့က နေ့လယ်ခင်းကို ခါတိုင်းလိုပဲ ဖြတ်သန်းနေတာပါ။ မိတ်ဆွေတယောက်နဲ့ စင်ဂနယ် (Signal) ကနေ စကားတွေ ပြောနေကြတာ။ သူက မြန်မာနိုင်ငံ ယောဒေသကနေ အသံနဲ့ […]

“နိုင်ငံ​​ရေးအ​ခြေခံမရှိ​သော စစ်​ရေး” ရဲဘော်အေ နိုင်ငံရေးအခြေခံမရှိသော စစ်ရေးသည် စစ်ဘုရင်များ ပေါ်ပေါက်ရေးနှင့် စစ်ဘုရင်များကြား နိုင်ငံရေး သဘောတူလမ်းကြောင်းတခုသာ ရှေးရှူလေသည်။ နွေဦးတော်လှန်ရေး အစဦးမှ ယနေ့တိုင် တော်လှန်ရေး၏ ရှေးရှုချက်ကို ပြောနေကြသည့်တိုင် ထို ရှေးရှုချက်များသည် ယနေ့တိုင် နိုင်ငံရေးအခြေခံမူများ ဖြစ်မလာခဲ့ကြသေးပါ။ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များကြား ဦးတည်ချက်များ ကွဲပြားနေကြသလို နိုင်ငံရေးအခြေခံမူများပင် မတူကြဘဲ မဟာမိတ်သဘော တွဲ၍ စစ်ရေးဖော်ဆောင်မှုများ၏ အကောင်းအဆိုးကို ဓမ္မဓိဋ္ဌာန်ကျကျ ဆင်ခြင်သုံးသပ်ခြင်းများထက် ဝါဒဖြန့်ချိရေးဆန်ဆန် ကိုယ်လိုသလို […]

⁨”ကမ္ဘာ့​တောင်ဘက်ခြမ်းနဲ့ အာဏာရှင်​တော်လှန်​ရေး” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး – ■ ​ကျော်​ဇောခိုင် ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က ရုရှားမှာပြုလုပ်တဲ့ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အောင်ပွဲ နှစ် ၈၀ မြောက် အခမ်းအနားကို တက်ရောက်ခဲ့တဲ့ စစ်ခေါင်းဆောင်ကို တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင်းပင်က မေလ ၉ ရက်နေ့မှာ လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့တယ်။ ‘ဘန်ဒေါင်းစိတ်ဓာတ်’ ဒီပွဲမှာ ရှီကျင်းပင်က ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေရေး မူငါးချက်နဲ့ ဘန်ဒေါင်းစိတ်ဓာတ်ဆိုတာကို တခုတ်တရ ထည့်သွင်း ပြောကြားလာခဲ့တယ်။ သူပြန်ဆွဲထုတ်လာတဲ့ ဒီမူငါးချက်ဟာ ချူအင်လိုင်း၊ […]

“တော်လှန်ရေးကာလအတွင်း နိုင်ငံရေးအရ ရင့်ကျက်မှု” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး – ■ ​ကျော်​ဇောခိုင် ဧပြီလကုန် (၂၈ နဲ့ ၂၉) ကူမင်းမှာလုပ်တဲ့ စကစနဲ့ ဆွေးနွေးပွဲကို တအာင်းက မေလဆန်းမှာ ထုတ်ပြန်လာတယ်။ ဒူးလောက်တင်မှ ရင်လောက်ကျဆိုတဲ့ သဘောအရများလားမသိ။ အရင် တအာင်း ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသဖြစ်တဲ့ နမ့်ဆန်နဲ့ မန်တုံကလွဲလို့ ကျန် သိမ်းပိုက်ထားတဲ့ မြို့အားလုံးကနေ ပြန်ဆုတ်ပေးရမယ်လို့ စကစဘက်က တောင်းဆိုလာတယ်။ ‘တအာင်းဆွေးနွေးပွဲများ’ ဆွေးနွေးပွဲက ဧပြီ […]

“ကိုယ်ပိုင် စုပေါင်းအမှတ်လက္ခဏာအတွက် အိမ်စာ ပြီးပြီလား” မသီတာ (စမ်းချောင်း) ဒီ ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်းနဲ့ နောက်ပိုင်း ကမ္ဘာမှာ နိုင်ငံတနိုင်ငံအနေနဲ့ဖြစ်စေ လူတယောက်အနေနဲ့ဖြစ်စေ နိုင်ငံ့ (အမျိုးသား) အမှတ်လက္ခဏာ၊ ကိုယ်ပိုင်အမှတ်လက္ခဏာ အသီးသီးကို ပြန်လည်ရှာဖွေပြီး ဖော်ထုတ်ဖွင့်ဟလာလိမ့်မယ်လို့ ပညာရှင်တချို့က ပြောကြပါတယ်။ ဒါဟာ သိပ်စိတ်ဝင်စားစရာပါ။ တကယ်တော့ နိုင်ငံအနေအထားမှာဆို တကမ္ဘာလုံးမှာ နှစ်ပေါင်းများစွာ (တချို့တွေအတွက်ဆို တသက်လုံး) က နားလည်ထားကြတဲ့ အမှတ်လက္ခဏာတွေဟာ ကပြောင်းကပြန် ကမောက်ကမတွေ […]

“ပထဝီနိုင်ငံရေး မိုင်းကွင်းများ” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး – ■ ​ကျော်​ဇောခိုင် မတ်လ ၁၃-၁၆ ကုလအတွင်းရေးမှူးချုပ် ဂူတာရက်ရဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ခရီးစဥ် နောက်ပိုင်းမှာ ရိုဟင်ဂျာအရေးဟာ အရင်အချိန်တွေကထက်စာရင် ပိုပြီးတိကျတဲ့ လုပ်ငန်းစဥ်တွေ ရှိလာတဲ့သဘော မြင်တွေ့လာရတယ်။ မတ်လ ၂၄-၂၅ မှာ အမေရိကန် ပစိဖိတ်စစ်တပ်ရဲ့ ဒုဦးစီးချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးဂျိုရယ်ဗိုဝယ်နဲ့ အဖွဲ့ဟာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကို ရောက်လာတယ်။ နှစ်နိုင်ငံ ကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေအတွက်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်တယ်။ ‘စီခါလီ စင်္ကြန်လမ်းစီမံကိန်း […]

“ရိုက်ချက်ပြင်းတဲ့ သဘာဝတရား” အော်စွန်းမိုင် အကြောင်းရှိရာ အကျိုးလာ၏ ကောင်းငှါဆိုးငှါ ရှေးကြမ္မာလျှင် ခွင့်သာရောက်ငြား ထိုသူအားကို ဘုရား မကယ်နိုင်စွာတည်း။ ။ (မန်လည်ဆရာတော်ဘုရားကြီး၏ မဃဒေဝလင်္ကာသစ်မှ ) စစ်ကိုင်းပြတ်ရွေ့နဲ့ မန္တလေးအောက်က ကျောက်ချပ်လွှာတို့ တိုးတိုက် ပွတ်ခြေခဲ့ကြတာ သီတင်းပတ် အတော် ကျော်လွန်လာခဲ့ပြီ။ ဒါပေမယ့် သဘာဝတရားရဲ့ ရိုက်ချက်က ပြင်းထန်လွန်းတော့ စုတ်ပြတ်သတ်ပြီး ပျက်စီးယိုယွင်းနေကြတဲ့၊ ပြိုကျပျက်သုဉ်းနေကြတဲ့ ဘာသာရေးအဆောက်အအုံတွေ၊ ဘုရားပုထိုးစေတီနဲ့ လူနေတိုက်တာအိမ်ခြေတွေကတော့ မြေပြင်ပေါ်မှာ ဝပ်တွား […]

“မန္တလေးမြို့ဟာ ပျက်စီးခဲ့ပြီလား” ရွယ်မိုး မန္တလေးက မြို့ပျက်တာတင်မဟုတ်၊ လူမှုအဖွဲ့အစည်းရဲ့ယဥ်ကျေးမှုစံနှုန်းတွေ၊ ရိုးရာဓလေ့ထုံးတမ်းနဲ့ အစဥ်အလာတန်ဖိုးတွေရော ပျက်စီးလုမတတ် ဖြစ်သွားတာလို့ အသိတယောက်က ပြောတယ်။ ကျနော်ကလည်း အဲဒီလို မြင်ထားပါတယ်။ ကိုယ့်ဇာတိချက်ကြွေမြို့ ဆိုပေမယ့် အပျက်အစီးတွေ များတာကြောင့် ဓာတ်ပုံတပုံများ မြင်ရရင် ဒါက ဘယ်နေရာလဲလို့ကို မမှတ်မိနိုင်လောက်အောင်ပါပဲ၊ ဒါပေမယ့် သည့်ထက် ပို စိတ်ထိခိုက်စရာတွေ ရှိပါတယ်။ ဒီနေ့ဆို မန္တလေးမြို့ရဲ့ ရပ်ကွက်တခုမှာ အလှူပစ္စည်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး လုကြ ယက်ကြ […]

‘အလှူအိမ်လား’ ရီဗော်တီ သူ့နာမည်က ဒေါ်လုံးတဲ့။ ကျနော်တို့က အမေကြီးလုံးလို့ခေါ်တယ်။ အမေ့ညီမတဦးပေါ့။ အမေကြီးလုံး သင်ပေးထားတဲ့ စည်းကမ်းတခုရှိတယ်။ သင်ပေးထားတယ်ဆိုပေမယ့် ဒါက ဒီလို ဟိုဟာမလုပ်ရ ဒီဟာမလုပ်ရဆိုပြီး နှုတ်တိုက်သင်ပေးတာမျိုးတော့ မဟုတ်ဘူးဗျ။ စကားပြောရင်း ချီးမွမ်းရင်းနဲ့ အမေကြီးလုံးပြောတဲ့စကားကို အတည်ဖြစ်အောင် လိုက်နာကျင့်သုံးရင်းက ဖြစ်တည်ခဲ့တဲ့ စည်းကမ်းလေးတခု အကျင့်လေးတခု ဆိုပါတော့။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုရင် ထမင်းဝိုင်းမှာ ဟင်းစားတဲ့အခါ အလိုလောဘမကြီးဘဲ စည်းနဲ့ကမ်းနဲ့ စားတတ်စေတာပါပဲ။ အဲဒီစည်းကမ်းလေး ဘယ်ကနေ […]