ဆောင်းပါး

“ကျွန်ုပ်ပေးသော နိုဘဲလ်ဆုရှင်” ထွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းကြည်သည် စစ်သားတယောက်က တည့်တည့်ချိန်ရွယ်ထားသော သေနတ်ပြောင်းဝရှေ့သို့ ကြောက်ရွှံ့စိတ် တစိုးတစေ့မှမရှိဘဲ တည့်တည့် ဝင်လာခဲ့ဖူးသည်။ သို့ပါသော်လည်း လက်ဗလာနှင့် တိုးဝင်လာသော ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား လက်နက်ပါသော စစ်သားကပဲ ကြောက်ရွှံ့ပြီး နောက်ဆုတ်သွားခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းကြည်၏ ရဲရင့်သောလုပ်ရပ်သည် ကမ္ဘာကျော်ခဲ့ပြီး ထိုလုပ်ရပ်အပါအဝင် ဒီမိုကရေစီနှင့် လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အကြမ်းမဖက် လုပ်ဆောင်မှုများအတွက် ကမ္ဘာတွင် ထင်ရှားလှသည့် ငြိမ်းချမ်းရေး နိုဘဲလ်ဆုကို ရရှိခဲ့သည်။ *** ကျွန်ုပ်ကိုယ်တိုင် နိုဘဲလ်ဆု […]

“အမေရိကန် အလှည့်အပြောင်း (၃)” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး – ■ ကျော်ဇောခိုင် ၂၁ ရာစုထဲမှာ လစ်ဘရယ် အမျိုးအစားသစ်တခုကို စတင် မိတ်ဆက် သုံးစွဲလာကြတယ်။ နာမည်အရ ဝုတ်ခ်လစ်ဘရယ် (Woke Liberal) လို့ ခေါ်ဝေါ်သတ်မှတ်တယ်။ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်း စနစ်တကျ ပျံ့နှံ့စိမ့်ဝင်နေသည့် လူမျိုး‌ရေးခွဲခြားမှု (Racial)၊ လူနည်းစုဖြစ်တဲ့ လူမျိုးစုအခွင့်အရေးများ (Ethnic Minority)၊ လူနည်းစု လိင်ခွဲခြားသတ်မှတ်ခံရသူများ (Sexual Minority) ကို […]

“အိမ်မရှိ ခွေးမွေး” တာပလု “အိမ်မရှိ ခွေးမွေး”တဲ့။ ခွေးပိုင်ရှင်က ဘယ်လိုစိတ်ကူးနဲ့ ပြောတာလဲတော့ မသိပါဘူး။ တကယ်လည်း ခွေးပိုင်ရှင်က ဒီနိုင်ငံမှာ လှည့်လည်သွားလာနေသူတွေ၊ တဘက်နိုင်ငံကနေ ထွက်ပြေးလာခဲ့ရသူတွေလို့ ပြောလို့ရတယ်။ ခွေးပိုင်ရှင်က မြန်မာနိုင်ငံသား၊ ခွေးတွေကတော့ ထိုင်းခွေးတွေပါ။ ခွေးပိုင်ရှင်နဲ့ ခွေးနှစ်ကောင်ဇာတ်လမ်းက မဲဆောက်က စခဲ့ကြတယ်။ လမ်းဘေးခွေးတကောင်ကို ကောက်ယူမွေးစားရာကနေ အစပြုခဲ့ကြတယ်လို့ ပြောတယ်။ ပိုင်ရှင်မဲ့ လမ်းဘေးခွေးတွေက ပိုင်ရှင်သခင်မရှိတာက သူတို့မှာ မြေမရှိလို့ဘဲဆိုတာ ပြောလို့ရသလား။ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေရဲ့ […]

“လက်တုန့်ပြန်ချင်ရင် တော်လှန်ရေးမှာ အနိုင်ရအောင်လုပ်” Simon ပြီးခဲ့တဲ့တပတ်ကထင်တယ်၊ အကယ်ဒမီမင်းသမီးရဲ့ မောင်ဖြစ်သူက သူ့မိန်းမနဲ့အတူ လူတယောက်ကို သိန်း ၁,၀၀၀ လောက် ကုန်ကျတဲ့ဗီဇာနဲ့ ထိုင်းကိုလာလည်တဲ့ Vlog ကိုရိုက်ပြီး လိုင်းပေါ်တင်လိုက်တယ်။ ကျနော်ကိုယ်တိုင်လည်း YT မှာ ကိုယ်တတ်သလောက် ဗီဒီယိုလေးတွေ လုပ်နေတာဆိုတော့ သူတို့လင်မယားရဲ့ ဗီဒီယိုကို မြင်ပြီး ကြည့်လိုက်မိတယ်။ ကြည့်ပြီး ဘာကိုတွေးမိလဲဆိုရင် လက်ရှိ ကျနော်တို့နိုင်ငံရဲ့ အခြေအနေအရ သာမန်ပြည်သူတွေဟာ နိုင်ငံခြားတိုင်းပြည်ကို ထွက်ခွာဖို့ […]

“ဘက်မတူ ညီအကိုများ” ရွယ်မိုး အိန္ဒိယရဲ့ နောက်ဆုံး ဘုရင်ခံချုပ်ဖြစ်သူ မောင့်ဘက်တန်ရဲ့ ကိုယ်ရံတော်တပ်ဖွဲ့မှာ လီကွတ်ခန်ဆိုသူ မွတ်စလင်အမျိုးသား ဗိုလ်မှူးတယောက် ရှိတယ်။အိန္ဒိယနိုင်ငံကြီးကို ပါကစ္စတန်နဲ့ အိန္ဒိယဆိုပြီး နှစ်ပိုင်း ခွဲခြမ်းပစ်ကြတဲ့အခါမှာ အိန္ဒိယတပ်မတော်ကိုလည်း နှစ်ပိုင်း ခွဲကြရတယ်။ ဟိန္ဒိူတွေ၊ ဆစ်တွေ ကတော့ အိန္ဒိယတပ်မတော်မှာ ဆက်နေနေမယ်ပေါ့။ မွတ်စလင်အမျိုးသားဖြစ်သူ ဗိုလ်မှူးယာကွတ်ခန်ကတော့ ဇာတိမြေ ရမ္မပူရပြည်နယ်ဟာ အိန္ဒိယဘက်ခြမ်း ပါသွားပေမယ့်လည်း အိန္ဒိယတပ်မတော်ထဲ ဆက်နေရင် မွတ်စလင်ဖြစ်လို့မို့ တက်လမ်းမရှိနိုင်ဘူးလို့ ယူဆတယ်။ […]

‘အသက်တွေ စျေးပေါတဲ့နိုင်ငံ’ Simon လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်ကျာ် ကျနော် ချာတိတ်ဘ၀ ၁၈၊ ၁၉လောက်က ဗီယက်နမ်ကကောင်တွေနဲ့ ပေါင်းဖူးတယ်။ ဒီကောင်တွေက ကျနော်လုပ်တဲ့ဟိုတယ်မှာ ပန်းကန်လာဆေးတာ။ ဒါပေမဲ့ ခဏပါပဲ၊ ၁ နှစ်၊ ၂ နှစ်လောက်ကြာတော့ ဗီယက်နမ်အစိုးရရဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေနဲ့အတူ စီးပွားရေးအခွင့်အလမ်းတွေ ပွင့်လာတော့ ဒီကောင်တွေ အကုန် ပြည်တော်ပြန်ကုန်တာပဲ။ ဒီကောင်တွေ ဗီယက်နမ်မပြန်ခင် ဒီကောင်တွေနဲ့ ပေါင်းမိတဲ့ခဏမှာ သိတာတခုက ဘာလဲဆိုရင် ဒီကောင်တွေက […]

“အမေရိကန်အလှည့်အ​ပြောင်း” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး – ■ ကျော်ဇောခိုင် ဒီလဆန်း ထရမ့်-ဇာလင်းစကီး တွေ့ဆုံပွဲမှာ ထရမ့်၊ ဒုသမ္မတ ဂျေဒီဗင့်စ်နဲ့ ဇာလင်းစကီးတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးပွဲဟာ တကမ္ဘာလုံးကို အံ့အားသင့်စေခဲ့တယ်။ ထရမ့်ရဲ့ ဒုတိယသက်တမ်းအစမှာပဲ စစ်၊ ဒီပလိုမေစီ၊ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး စတဲ့ နယ်ပယ်တိုင်းမှာ အပြောင်းအလဲ လျင်မြန်လာတာ တွေ့ရတယ်။ ‘ဘတ်ဂျက်လိုငွေနဲ့ ကုန်သွယ်ရေးလိုငွေ’ အမေရိကန်မှာဖြစ်နေတဲ့ အပြောင်းအလဲတွေကိုလေ့လာရင် နိုင်ငံရေးပိုင်းနဲ့ စီးပွားရေးပိုင်းဆိုပြီး ၂ ပိုင်းခွဲပြီး […]

“ဖာခေါင်းလုပ်တဲ့ ပြည့်တန်ဆာ ပပျောက်ရေး” Simon “အာဏာရှင်လုပ်တဲ့ ဒီမိုကရေစီ အပြောင်းအလဲဆိုတာ ဖာခေါင်းကလုပ်တဲ့ ပြည့်တန်ဆာ ပပျောက်ရေးလိုပဲ ဖြစ်လိမ့်မယ်” ဒီစကားက မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလောကထဲမှာ အထင်ကရပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်တဲ့ သခင်စိုးက ပြောခဲ့တာဖြစ်တယ်။ သူ့စကားကို သေချာတွေးကြည့်လေ လက်ရှိ မင်းအောင်လှိုင် လုပ်ပေးမယ်ဆိုတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာကြီးကို မျက်လုံးထဲ ပြေးမြင်လေပဲ။ မင်းအောင်လှိုင်လုပ်ပေးမယ့် ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာ အလိမ်အညာကြီးဖြစ်တဲ့အပြင် ထွက်ပေါက်ပိတ်နေတဲ့ စစ်တပ်အတွက် ခွေးတိုးပေါက်တခုပဲဖြစ်တယ်။ လက်ရှိမှာ နိုင်ငံရေးထွက်ပေါက်ပိတ်နေတဲ့ စစ်တပ်အတွက် ရွေးကောက်ပွဲဟာ သူ့ရဲ့ဂယ်ပေါက်ဆိုရင်လည်း […]

“နယ်မြေကို အချိန်ရှုထောင့်က ချဉ်းကပ်ခြင်း” – သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး – ■ ကျော်ဇောခိုင် ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က အေးရှားတိုင်းမ် စစ်ရေးသုတေသီ အန်သိုနီဒေးဗစ်ရဲ့ မြန်မာ့တော်လှန်ရေးကို fluid war လို့သုံးခဲ့တာဟာ ၂၀၂၅ အတွင်း ပြတ်ပြတ်သားသား ခန့်မှန်းရခက်တဲ့ ရလဒ်အခြေအနေကို ရည်ညွှန်းလိုသလို တိုက်ပွဲတွေမှာသုံးတဲ့ နည်းဗျူဟာတွေပေါ်ဆက်စပ်သုံးနှုံးပုံရတာ တွေ့ရတယ်။ တကယ်တော့ fluid war ဆိုတဲ့အသုံးဟာ မြန်မာစစ်တိုင်းတွေအတွင်းမှာ တိုက်နေရတဲ့ အခြေအနေတွေကို အဓိကထား သုံးစွဲပုံရတယ်လို့ ယူဆတယ်။ […]