ကဗျာ

“တောင်နေတဲ့လိင်တံကို ရိုက်ချိုးခံလိုက်ရသလို ငါတို့ဘဝတွေ”ကျော်ခေါင်လင်းအာဏာသိမ်းမှု ကြုံတုန်းက ငါထင်ခဲ့တာက အာသာဖြေဖို့လုပ်တုန်း လူမိသွားသလိုမျိုး ခံစားမှုမျိုးသာ ဖြစ်လိမ့်မယ်။ ငါပြီးမြောက်ဖို့ ၊ ငါ့အိပ်မက်တွေပြီးမြောက်ဖို့ ငါအစွမ်းကုန် စိတ်ပါဝင်စားခဲ့တာပေါ့။ငါ့အခန်းတံခါးကို လော့ခ်ချဖို့မေ့သွားခဲ့တာက လိင်တံထောင်မတ်နေချိန် အခန်းတံခါးလာဖွင့်လိုက်သလို အာဏာသိမ်းမှုဟာ ငါ့ရဲ့ ပျော်ရွှင်မှု၊ ကြည်နူးမှုတွေ ဖြိုဖျက်ခဲ့ပေါ့။ ငါအများကြီး ပြင်ဆင်ခဲ့ရတာလေ တစ်ရှူးတွေ၊ ရေဗူးတွေ၊ နားကြပ်တွေ အစရှိသဖြင့်ပေါ့။အခုတော့ သဲထဲရေသွန်တာထက်ပိုဆိုးတဲ့ အခြေအနေ၊ သဲထဲ ရေသွန်တာကမှ သဲ ကျစ်လျစ်မှုကို အထောက်အပံ့ပြုသေး။ […]

“ချစ်ခြင်းမေတ္တာ”နွေးနွေးမောင်ရှိန်ချစ်ခြင်းမေတ္တာကို ထည်လဲသုံးကြတဲ့ခေတ်။ လူတွေက လမ်းမှာတွေ့လို့ နှုတ်ဆက်ရင်တောင် ‘ချစ်ခြင်းမေတ္တာ’ လို့ အော်သွားကြတယ်။ လမ်းပေါ်က အသီးရောင်းတဲ့ တွန်းလှည်းမှာလည်း ‘ချစ်ခြင်းမေတ္တာ’ တွေ အော်ရောင်းနေတယ်။ ရှေ့တန်းမှာတိုက်နေကြတာလည်း ‘ချစ်ခြင်းမေတ္တာ’ နဲ့ပဲ။ ‘ချစ်ခြင်းမေတ္တာ’ တွေ မဖြန့်ဝေနိုင်တော့လို့ ကားတွေလည်း ဝေးဝေးမသွားနိုင်ကြတော့ဘူး။ ခရိုနီ/ဘောမ ဘားတွေ/ကလပ်တွေမှာလည်း ‘ချစ်ခြင်းမေတ္တာ’ တွေ အပြည့်ပဲ၊ အုံလိုက်ကျင်းလိုက် ပြွတ်သိပ်နေကြတာ။ အုံလိုက်ကျင်းလိုက် ဗုံးခိုကျင်းထဲ ဝင်ပြေးနေရတဲ့ ‘ချစ်ခြင်းမေတ္တာ’ တွေကိုမှ အားမနာ။ […]

“မုဆိုးရာသီ”နှင်းခါးမိုးငယ်ငယ်က သမင်လိုက်အက ကြည့်ဖူးတယ်‘အမဲလိုက်အက’ ဆိုတာကတော့ ကြီးမှနားထောင်ဖူးတဲ့သီချင်း။ကျောက်ခေတ်က ယောက်ျားတွေက အမဲလိုက်တယ်၊ မိန်းမတွေက မီးမွှေးတယ်တဲ့။ တောကောင်အရှင်တွေကို ခြံခတ်မွေးပြီး စားတတ်လာတော့ အမဲပေါတဲ့တောလိုက်ရှာပြီး ပြောင်းရွှေ့နေစရာမလိုတော့ဘူး။ ရေကြည်မြက်နုရာရှာ အခြေချနေတတ်လာကြတယ်။ ဒီလိုနဲ့ ရွာတွေ မြို့တွေ နိုင်ငံတွေဖြစ်လာတယ်။ တောနဲ့နီးတဲ့နေရာတွေမှာတော့ တချို့က အမဲလိုက်ပြီး သားငါးတွေရောင်းချ အသက်မွေးကြတုန်းပဲ။ သူတို့ကို အရပ်က မုဆိုးလို့ခေါ်ကြတယ်။ မုဆိုးတွေလည်း သားကောင်ကောင်းကောင်းရတဲ့အခါ ဘော်ဒါဘော်ကျွတ်တွေနဲ့ မီးပုံကြီးဖို သောက်ကြစားကြ၊ ရူးကြမူးကြ၊ ကကြခုန်ကြမှာပဲ။ […]

“စစ်ကြီးပြီးရင် ဝက်သားဟင်းစားမယ်”ဆာယာ​နွေဝက်သားဟင်းကဘယ်တော့နူးမှာလဲ။ ဝက်သားဟင်းစားချင်လှပြီ။ ဝက်သားဟင်းစားချင်ရင် ဟင်းအိုးကိုမီးထိုးပေါ့။ လေမှုတ်ယပ်ခပ် မတ်တပ်ရပ်မနေနဲ့။ တကယ်လို့ဝက်သားဟင်းတွေမရှိတော့ရင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲ၊ မစဥ်းစားဘူး။ ဝက်သားဟင်းစားချင်တယ်။ ဝက်သားဟင်းဟာ ပျင်းရိဖွယ်နေ့တွေအတွက် ပျော်ရွှင်စရာ ချက်ပြုတ်နည်းပဲ။ ဝက်သားဟင်းဆိုတာ အဆီတထပ် အသားတထပ် ဒုက္ခများခြင်းပဲ။ အထူးသဖြင့် စစ်ကြီးထဲမှာ အေးအေးလူလူ ဝက်သားဟင်းချက်နေရတာ အရသာပဲ။ အနောက်ဘက်တောင်ကုန်းကို အမြောက်နဲ့ထုရင် ဝက်သားဟင်းတွေရလာမယ်။ အရှေ့ဘက်လွင်ပြင်ကို တွားသွားကျားထိုးလိုက်ရင်ရော ဝက်သားဟင်းတွေရမှာလား။ ဟိုမှာကြည့် မျှစ်စို့တွေ ဝက်သားဟင်းယောင်ဆောင်ပြီး ငါတို့အိပ်မက်ထဲ ဝင်လာနေပြီ။ […]

“The Lesson”Miroslav HoluvA tree enters and say with a bow:I am a tree.A black tear falls from the sky and says:I am a bird.Down a spider’s webSomething like loveComes nearAnd say:I am silence.But by the […]

အခုတလော ဖတ်ဖြစ်တဲ့စာတွေထဲမှာ ကျော်ကြားတဲ့ အစ္စရေးကဗျာဆရာကြီး ရဟူဒါ အမိခီး (Yehuda Amichai (1924-2000)) ရဲ့ ကဗျာတချို့လည်းပါပါတယ်။ အစ္စရေးလို့ ဆိုလိုက်တာနဲ့ သူ့ရဲ့ကဗျာတွေမှာ စစ်ရဲ့ အငွေ့အသက်တွေရယ် ဘာသာရေး အငွေ့အသက်တွေရယ် လွှမ်းခြုံနေမယ်ဆိုတာ ခန့်မှန်းလို့ ရမယ် ထင်ပါရဲ့။ဟီးဘရူးဘာသာစကားနဲ့ ရေးခဲ့တဲ့ သူ့ကဗျာတွေဟာ အံ့သြစရာကောင်းအောင် ရိုးရှင်းသလောက် လေးနက်တဲ့ အနက်အဓိပ္ပါယ်တွေကို ဆောင်နေတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ သူ့ကို နိုဘဲလ်ဆုချီးမြှင့်ဖို့တောင် အကြံပြုခံခဲ့ရတယ်လို့လည်း မှတ်သားမိပါတယ်။ ခံစားမိတဲ့ […]

“မိုးထဲရေထဲ” ညိမ်းအေး အိမ်မဟုတ်တဲ့ ခိုနားရာရိပ်မြုံငယ်လေးကနေ ခွာရတုန်းက မိုးလေးဖွဲနေတာ မှတ်မိတယ် ကျွန်တော့်ကို နှုတ်ဆက်မဲ့သူ မရှိသလို ကျွန်တော် ဘယ်ကိုသွားမယ်ဆိုတာလည်း ဘယ်သူ့ကိုမှ မပြောခဲ့ပါဘူး ကိုးနှစ်နီးနီး ရုန်းကန်ခဲ့သမျှဟာ မျက်စိတမှိတ်အတွင်းမှာပြိုလဲ မိုးထဲရေထဲမှာ ပြေးလွှားနိုင်ဖို့ဖြစ်မှာပါ ချစ်ရသူတွေနဲ့ ဝေးခဲ့ရပေမယ့် မေတ္တာတွေ မပြတ်လပ်ခဲ့ဘူး မိုးထဲရေထဲ ကြည်နူးရတယ် မိုးထဲရေထဲ ဆူးညောင့်ခလုတ်တွေ ပေါတဲ့လမ်း ခြေဖဝါးတွေ စုတ်ပြဲပါစေ ကျွန်တော်တို့ ဖြတ်ပါရစေ ကတ္တီပါခင်းတဲ့ လမ်းနုနုတွေ ချစ်ရသူတွေ […]

“ကစ်ဆင်ဂျားလို အသက် ၁၀၀ လောက်ထိ ရှိစေချင်မိ”■ SWNအသက်တစ်ရာ မနေရ အမှုတစ်ရာ ပွေရ စကားပုံရှိခဲ့ပေမယ့် စောက်ရေးမပါတဲ့ ယူနီဖောင်းဝတ်ကောင်တွေနဲ့တော့ ဘဝကို မကုန်ဆုံးစေချင်မိနှိပ်လိုက်တာနဲ့ ဒို၊ ရေ၊ မီ၊ ဖာ၊ ဆို၊ လာ၊ ဒီ၊ တို ထက်ပိုတဲ့ သံစုံတီးဝိုင်းကို ဦးဆောင်စေချင်မိအခြေခံကျမှ အမြင့်လှမ်းနိုင်ပေမယ့် အဆင့်မြင့်မြင့် အမေနဲ့ အလုပ်လုပ်ချင်မိဒီတိုင်းပြည်လောက်ကို ကျနော်ဟာ ရင်မခုန် …လိုအပ်လို့ လုပ်ရပေမယ့် အမေနဲ့ဆို Cold […]

“စွန့်စားဟေးလ်ဒါ”ရွက်စိမ်းအစက်အပြောက်မှာလည်း ကလုန်းရှိမှာပဲ။ ဒါဆိုရင် ဒီအစက်အပြောက်လည်း ကလုန်းပါပဲ။ ဘာတွေလျှောက်ဟန်ဆောင်နေနေတာလဲ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းခံထားရတဲ့နိုင်ငံ။ မင်းပြောတဲ့ကျန်စစ်သား။ သပိတ်မှာဆို မင်းစောက်သံအကျယ်ဆုံး၊ မင်းအတက်ကြွဆုံး၊ မင်းထက်နီတာ နေပဲရှိတော့မယ်။ အခုတော့လည်း မင်းဘာလုပ်။ ကောမန့်စောက်ပိုတွေလည်း ဘယ်နားထားရမလဲ မသိမ်းထားဘူးလွှတ်ပစ်တော့မယ်။ စစ်အစိုးရလက်အောက်က ထိပ်တန်းကဗျာဆရာ ဆယ်ယောက်။ ယူကျူ့မှာငါကြည့်လိုက်ရတယ်။ ဒါပေမဲ့ပုံမှန်ယူကျူ့မဟုတ်ဘဲ ရေအောက်ထဲက ယူကျူ့။ ဒီစကားကို ကဗျာလိုရေးလိုက်တာဟာ နောက်ဆုံးမှာ ပန်ကာကိုဖွင့်လိုက်ရတယ် ကဗျာလိုဖြစ်မသွားခဲ့ရင်။13.6.2023

“A Helping Hand”■ Miroslav Holub (1923-1998)We gave a helping hand to grass-And it turned into corn.We gave a helping hand to fire-And it turned into a rocket.Hesitatingly,Cautiously,We gave a helping handTo people,To some people……–“ကမ်းလက်”■ အောင်ဇေဦးကူညီတတ်တဲ့လက်တဘက်ကို […]