တယောက်တည်းပြိုင်တဲ့ပွဲ 2025

‘တယောက်တည်းပြိုင်တဲ့ပွဲ’

တာရာ

မြန်မာ့နိုင်ငံရေး သမိုင်းတွင် ရွေးကောက်ပွဲများသည် အသွင်ကူးပြောင်းရေး၏ သင်္ကေတများဖြစ်ခဲ့ဖူးသော်လည်း၊ လက်ရှိ စစ်ကော်မရှင်မှ ဖော်ဆောင်ရန်စီစဉ်နေသည့် ရွေးကောက်ပွဲမှာမူ နိုင်ငံရေးအရရော၊ လုံခြုံရေးအရပါ အလွန်အမင်း စိန်ခေါ်မှုများဖြင့် ပြည့်နှက်နေသည့် “တယောက်တည်းပြိုင်သောပွဲ” အဖြစ်သာ ရှုမြင်ခံနေရသည်။ ၎င်းသည် ဒီမိုကရေစီ၏ အနှစ်သာရဖြစ်သော လွတ်လပ်၍ တရားမျှတသည့် ပြိုင်ဆိုင်မှုနှင့် ပြည်သူ့ဆန္ဒကို ထင်ဟပ်နိုင်ခြင်း မရှိသည့် အခင်းအကျင်းဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေး လေ့လာသူများနှင့် ပြည်သူအများစုက သုံးသပ်ကြသည်။

နိုင်ငံရေးပြိုင်ဘက်များကို ဖယ်ရှားခြင်း၊ ပါတီဖျက်သိမ်းမှုနှင့် ဥပဒေဖြင့် ချုပ်ကိုင်ခြင်း

စစ်ကောင်စီသည် ၎င်းတို့၏ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် လမ်းခင်းရာတွင် နိုင်ငံရေးပြိုင်ဘက်များကို အဓိကထား ဖယ်ရှားခြင်းကို စနစ်တကျ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြည်သူ့ဆန္ဒဖြင့်

အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့သည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ပါတီကို အကြောင်းပြချက်အမျိုးမျိုးဖြင့် ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။ ပါတီ၏ ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်များဖြစ်သည့် နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်အပါအဝင် ရာနှင့်ချီသောနိုင်ငံရေးသမားများကို ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းထားခြင်းကလည်း ပါတီ၏ ရပ်တည်မှုကို လုံးဝနီးပါး ပျက်ပြားစေခဲ့သည်။

ထို့အပြင် စစ်ကောင်စီသည် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေအသစ်ကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ရာ၊ ယင်းဥပဒေသည် နိုင်ငံရေးပါတီများအပေါ် ငွေကြေးအရင်းအနှီး၊ ရုံးစိုက်ရာနေရာနှင့် အဖွဲ့ဝင်ဦးရေစသည်တို့နှင့်ပတ်သက်၍ လက်တွေ့မကျသည့်

စည်းကမ်းသတ်မှတ်ချက်များစွာ ချမှတ်ခဲ့သည်။ ဤကန့်သတ်ချက်များသည် နိုင်ငံရေးအရ အင်အားကြီးမားသည့် ပါတီများမှလွဲ၍ ဒေသခံပါတီငယ်များနှင့် တိုင်းရင်းသားပါတီများကို ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရန်အတွက် များစွာ ဝန်ပိစေခဲ့သည်။

ရလဒ်အနေဖြင့် ပါတီအများအပြားသည် မှတ်ပုံတင်ရန် ငြင်းဆန်ခဲ့ခြင်း၊ သို့မဟုတ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မပါဝင်နိုင်တော့ခြင်းတို့ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ ဤကဲ့သို့ ပြိုင်ဘက်အင်အားကြီးပါတီများကို ဖြိုခွဲခြင်းနှင့် ဥပဒေဖြင့် ချုပ်ချယ်ခြင်းတို့သည် ရွေးကောက်ပွဲကို ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ယှဉ်ပြိုင်သည့်ပွဲအဖြစ်မှ စစ်တပ်နှင့် နီးစပ်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများသာ လွှမ်းမိုးထားသော မျက်နှာဖုံးစွပ်ပွဲ အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲပစ်ခဲ့သည်။

လက်ရှိအခြေအနေအရ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် အဓိကပါတီများသည်စစ်တပ်၏ နောက်ခံနှင့် သြဇာလွှမ်းမိုးမှုအောက်တွင် ရှိနေသည့်အတွက် မဲဆန္ဒရှင်များသည် ရွေးချယ်စရာ

စစ်မှန်သော ကိုယ်စားလှယ်များ မရှိသည့် အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။ ဤသည်မှာ ပြည်သူ့ဆန္ဒကို ဖော်ဆောင်သည့် ရွေးကောက်ပွဲမဟုတ်ဘဲ စစ်ကောင်စီ၏ လက်ရှိ အာဏာကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဘောင်အတွင်း တရားဝင်မှုရယူရန် စီမံထားသည့် နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းတခုသာ ဖြစ်ကြောင်း

ထင်ရှားသည်။

လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခနှင့် လုံခြုံရေးအကြပ်အတည်း၊ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပနိုင်မည့် မြေပြင်အခြေအနေ

စစ်ကောင်စီ စီစဉ်နေသည့် ရွေးကောက်ပွဲ၏ အကြီးမားဆုံး စိန်ခေါ်မှုမှာ နိုင်ငံတဝန်းလုံး၌ တည်ငြိမ်မှုမရှိသော လုံခြုံရေးအခြေအနေပင်ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၁

ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းတွင်ပေါ်ပေါက်လာသည့် တော်လှန်ရေးနှင့် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများကြောင့် မြို့နယ်ပေါင်းများစွာသည် စစ်ကောင်စီ၏ အုပ်ချုပ်ရေး ယန္တရား လုံးဝ ပျက်စီးသွားသော သို့မဟုတ် မည်သူမျှ အပြည့်အဝထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်း မရှိသော ဒေသများ ဖြစ်လာသည်။

စစ်ကောင်စီသည် ရွေးကောက်ပွဲကို နိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းအချို့တွင်သာ ကျင်းပရန် စီစဉ်နေကြောင်း မကြာခဏဆိုသလို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းတို့ ထိန်းချုပ်နိုင်သည့် မြို့ပြအချို့နှင့် စစ်တပ်အခြေစိုက်ရာ ဒေသအချို့တွင်သာ ကျင်းပမည်ဆိုပါက၊ ယင်းရွေးကောက်ပွဲသည် နိုင်ငံ၏ လူဦးရေ အစိတ်အပိုင်းအနည်းငယ်၏ ဆန္ဒကိုသာ ထင်ဟပ်သည့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်လာမည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်ရှိ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းများတွင် အဓိကကျသည့် တိုင်းရင်းသားဒေသများနှင့် ပဋိပက္ခ အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားနေသည့် မြို့နယ်များအားလုံးကို ချန်လှပ်ထားခြင်းသည် ရလဒ်များ၏ တရားဝင်မှု (Legitimacy)ကို လုံးဝ ပျက်ပြားစေသည်။

စစ်ဘေးရှောင်များနှင့် မဲဆန္ဒရှင်များ၏ အခွင့်အရေး

ပဋိပက္ခများကြောင့် ပြည်သူသန်းပေါင်းများစွာသည် ၎င်းတို့၏ မူလနေရပ်များကို စွန့်ခွာကာ စစ်ဘေးရှောင်များ (IDPs) အဖြစ် နေထိုင်နေကြရသည်။

နိုင်ငံသားတဦး၏ အခြေခံအခွင့်အရေးဖြစ်သော ဆန္ဒမဲပေးပိုင်ခွင့်ကို စစ်ဘေးရှောင် အများစုသည်လက်လွတ်ခံရဖွယ်ရှိသည်။ ၎င်းတို့၏ နေရပ်ပြန်မရသေးဘဲ ယာယီခိုလှုံရာနေရာများမှ မဲပေးနိုင်ရေးအတွက် စစ်ကောင်စီတွင် ထိရောက်သော စီမံချက်များ မရှိပါ။ ထို့ကြောင့် စစ်ကောင်စီက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် နိုင်ငံသားအားလုံး၏ မဲဆန္ဒကို ကိုယ်စားပြုနိုင်ခြင်းမရှိဘဲ တရားဝင်မဲစာရင်းများပင် အခြေခံမကျသည့် ရွေးကောက်ပွဲတခုသာ ဖြစ်လာနိုင်သည်။

ခြိမ်းခြောက်မှုနှင့် ဖိအားများ

ပဋိပက္ခများကြားမှ ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲရုံများ၏ လုံခြုံရေးနှင့် မဲပေးသူများ၏ လွတ်လပ်မှုသည် အာမခံချက်မရှိပေ။ စစ်ကောင်စီ၏ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များ ရှိနေသည့်ကြားမှပင် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ မည်သည့်အချိန်မဆို ဖြစ်ပွားနိုင်သည့် အခြေအနေကြောင့် မဲပေးခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်သည် ပြည်သူအများအပြားအတွက် အသက်အန္တရာယ် ခြိမ်းခြောက်မှုတရပ် ဖြစ်နေသည်။ ထို့အပြင် စစ်ကောင်စီသည် ရွေးကောက်ပွဲ အောင်မြင်စေရန်အတွက် ဒေသဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များကို ဖိအားပေးခြင်း၊ ပြည်သူများကို မဲပေးရန် တွန်းအားပေးခြင်း စသည့် လုပ်ရပ်များအား လုပ်ဆောင်နေသဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲ၏ ရလဒ်များသည် လွတ်လပ်၍ လျှို့ဝှက်သော ဆန္ဒမဲ ဖြစ်လာမည်မဟုတ်ဘဲ၊ ခြိမ်းခြောက်မှုအောက်မှ ဆန္ဒမဲများဖြစ်လာနိုင်ပါသည်။

ပြည်သူ့သပိတ်မှောက်မှု၊နိုင်ငံတကာသဘောထားနှင့်နိဂုံး၊ ပြည်သူ့ဆန္ဒနှင့် သပိတ်မှောက်ရေး လှုပ်ရှားမှုများ

စစ်ကောင်စီ၏ ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် ပြည်သူလူထု၏ သဘောထားမှာ အထူးအရေးကြီးသည်။ စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုများတွင် ပါဝင်သူ

အများအပြားသည် ဤရွေးကောက်ပွဲကို လုံးဝသပိတ်မှောက်ရန် တိုက်တွန်းလျက်ရှိသည်။ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) နှင့် အခြားသော တော်လှန်ရေးအင်အားစုများသည် စစ်ကောင်စီ၏ ရွေးကောက်ပွဲကို တရားမဝင်ကြောင်း ကြေညာထားပြီး၊ ပါဝင်ခြင်းမပြုရန်နှင့် အသိအမှတ်မပြုရန် တောင်းဆိုထားသည်။

ပြည်သူအများစုသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကိုသာ စစ်မှန်သော ပြည်သူ့ဆန္ဒအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုထားပြီး၊ စစ်ကောင်စီ၏ ရွေးကောက်ပွဲသည် ၎င်းတို့၏ ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်မှုအောက်မှ အာဏာတည်မြဲရေးကို ဖန်တီးရန် ကြိုးပမ်းခြင်းသက်သက်ဖြစ်ကြောင်း နားလည်ထားကြသည်။ ထို့ကြောင့် ပြည်သူများ၏ သပိတ်မှောက်မှုနှုန်းမြင့်မားပါက၊ စစ်ကောင်စီ၏ ရည်ရွယ်ချက်ဖြစ်သော တရားဝင်မှု ရယူခြင်း (Legitimizing Power) သည် အောင်မြင်မည် မဟုတ်ပေ။

နိုင်ငံတကာရပ်တည်ချက်

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဥရောပသမဂ္ဂနှင့် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအချို့အပါအဝင် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကလည်း စစ်ကောင်စီ၏ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် စိုးရိမ်မကင်းဖြစ်မှုကို ပြသခဲ့သည်။ နိုင်ငံတကာ စံနှုန်းများဖြစ်သည့် လွတ်လပ်မှု၊

တရားမျှတမှု၊ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် နိုင်ငံသားအားလုံး၏ ပါဝင်ခွင့်တို့ကို အာမမခံနိုင်ပါက ဤရွေးကောက်ပွဲကို အသိအမှတ်ပြုမည်မဟုတ်ကြောင်း

ထုတ်ဖော်ပြောကြားထားသည်။

လက်ရှိအချိန်တွင် နိုင်ငံတကာက မြန်မာ့အရေးကို ဖြေရှင်းရန်အတွက် သက်ဆိုင်သူအားလုံးပါဝင်သည့် နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲကိုသာ အဓိကထား တောင်းဆိုနေကြသည်။ ပြိုင်ဘက်ကင်းသည့် ရွေးကောက်ပွဲတခုကို အတင်းအကျပ် ကျင်းပခြင်းသည် နိုင်ငံရေး ပဋိပက္ခများကို လျှော့ချမည့်အစား၊ အခြေအနေကို ပိုမိုရှုပ်ထွေးစေပြီး နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းမှ ဝိုင်းဝန်းပံ့ပိုးမှု ရရှိရန် ခက်ခဲစေမည်ဖြစ်သည်။

နိဂုံးချုပ်အားဖြင့် စစ်ကောင်စီမှ စီစဉ်နေသော ရွေးကောက်ပွဲသည် နိုင်ငံရေးအရ ပြိုင်ဘက်များကို ဖယ်ရှားခြင်း၊ မမျှတသော ဥပဒေများ ချမှတ်ခြင်း၊ နိုင်ငံ၏ လုံခြုံရေး အခြေအနေ မတည်ငြိမ်မှုများကြားတွင် အတင်းအကျပ် ဖော်ဆောင်ခြင်းတို့ကြောင့် စစ်မှန်သော ဒီမိုကရေစီ အခင်းအကျင်း ဖြစ်လာနိုင်မည်မဟုတ်ပေ။ ၎င်းသည် စစ်ကောင်စီ၏ အာဏာတည်မြဲရေးနှင့် တရားဝင်မှု ရယူရေးကိုသာ ဦးတည်သည့် “တယောက်တည်းပြိုင်သောပွဲ” သာဖြစ်နေသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရေရှည်တည်တံ့သော ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တိုးတက်ရေးအတွက် လိုအပ်သည်မှာ ခြိမ်းခြောက်မှုအောက်မှ ရွေးကောက်ပွဲမျိုးမဟုတ်ဘဲ၊ ပြည်သူ့ဆန္ဒကိုအမှန်တကယ် ကိုယ်စားပြုနိုင်မည့်၊ နိုင်ငံရေး အင်အားစုအားလုံး ပါဝင်နိုင်မည့် လွတ်လပ်၍ တရားမျှတသော နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲနှင့် အသွင်ကူးပြောင်းရေး လမ်းကြောင်းသာ ဖြစ်ပါကြောင်း တင်ပြအပ်ပါသည်။

Recent Visitors: 17