လေညင်းခံ ဘဲကင်စား သိန်းစိန် ဘေဂျင်းသွား တောလား

လင်းခေတ်

နိုင်ငံရေးသွေးဆုံးနေပြီဖြစ်တဲ့ သမ္မတဟောင်း သိန်းစိန်တယောက် တရုတ်ရဲ့ အချွန်နဲ့မမှုကြောင့် ဘေဂျင်းကို ယက်ကန်ယက်ကန်နဲ့ ရောက်ခဲ့တယ်။

ဘေဂျင်းမှာ ကျင်းပမယ့် ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေး မူကြီး ၅ ချက် ထုတ်ပြန်ခြင်း နှစ် ၇၀ ပြည့် အထိမ်းအမှတ်အခမ်းအနား တက်ရောက်ခြင်းလို့ဆိုတယ် ။ဇွန် ၂၇ ရက်မှာ ဘေဂျင်းသို့ ထွက်ခွာတယ်။ဘေဂျင်းမသွားမီ တရက်၊ ဇွန်လ ၂၆ ရက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်သံအမတ်ကြီး Mr. Chen Hai နေပြည်တော်မှာ သိန်းစိန်နဲ့လာတွေ့ပြီး ပစ္စက္ခ မြန်မာနိုင်ငံအခြေအနေနဲ့ တရုတ်-မြန်မာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး အမြင်ချင်း ဖလှယ်ခဲ့ကြတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်သံရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့တယ်။

နက်ရှိုင်းတဲ့ အမြင်ချင်းဖလှယ်တာမျိုးတော့ ဟုတ်ဟန်မတူဘူး။ အငြိမ်းစားစစ်ဗိုလ်ချုပ်တို့ရဲ့ ထုံးစံအတိုင်း ပုတီးတဂျောက်ဂျောက် စိပ်လိုက်၊ ဘုရား ကုန်း ကန်တော့လိုက်နဲ့ တမလွန်ခရီးကို သူတော်ကောင်းတဦးလိုလို ကူးဖို့သာ ကြိုးစားနေတော့သူတဦးကို နိုင်ငံရေးသွေးလေးဘာလေး နည်းနည်းနွေးလာအောင် တရုတ် သံအမတ်ကြီးက လာနွှေးပေးတဲ့ပုံ။ ပြီးတော့ တရုတ်ရဲ့ သဘောသဘာဝအရ ဘေဂျင်းရောက်တဲ့အခါ သူတို့ပြောစေချင်၊ ဖြစ်စေချင်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို လာ လျာပေးတယ်လို့လည်း ထင်ရတယ်။ ပြီးတော့ ဇွန် ၂၅ ရက်မှာ ဟိုင်ဂင်သဘောတူညီချက်ပျက်ကာ ရှမ်းမြောက်မှာ TNLA နဲ့ စစ်တပ် မျက်နှာချင်းဆိုင်တိုက်ပွဲတွေ ပြန်စနေပြီမို့ ရှမ်းမြောက်က သေနတ်သံ အဆွေတော် ကြားမိပါစလို့လည်း တရုတ်သံအမတ်က မေးခွန်းထုတ်နိုင် တယ်။

ဇွန် ၂၅ ရက်၊ ရှမ်းမြောက်ဒေသမှာ တအောင်းတပ်မတော် TNLA နဲ့ စစ်တပ်တို့ အပြန်အလှန်တိုက်ခိုက်မှု စတင်ခဲ့ပြီး အဲဒီမတိုင်ခင်မှာ စစ်တပ်က TNLA တပ်ကို ရန်စတိုက်ခိုက်မှု အကြိမ်ကြိမ်လုပ်ခဲ့ကြောင်း TNLA က တောက်လျှောက်ဆိုသလို ထုတ်ပြန်ခဲ့တယ်။

ပြောရရင် TNLA က စစ်တပ် လာတိုက်ခိုက်သမျှကို အံကြိတ်ခံကာ တရုတ် ကမကထပြုမှုနဲ့ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ရှမ်းမြောက်ဒေသ အပစ်အခတ်ရပ်စဲမှု ဟိုင်ဂင် သဘောတူညီချက်အပေါ် စစ်တပ်က တဘက်သတ် ချိုးဖောက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သက်သေပြခဲ့တယ်။

သိန်းစိန် ဘေဂျင်းသွားတဲ့အချိန်က ဇွန် ၂၆ ရက်။ ရှမ်းမြောက်ဒေသ အပစ်ရပ်သဘောတူညီချက် ကျိုးပျက်ကာ မျက်နှာချင်းဆိုင်တိုက်ပွဲတွေ စတင်နေချိန်နဲ့ တိုက်ဆိုင်နေခြင်းကြောင့် အာရုံစိုက်ခံရတယ်။ သိန်းစိန်ရဲ့ ဘေဂျင်းခရီးစဉ်ဟာ နိုင်ငံတော်အဆင့် ဖိတ်ကြားတဲ့ ခရီးစဉ်မို့ မူကြီး ၅ ချက် ထုတ်ပြန်ခြင်း နှစ် ၇၀ ပြည့်ပွဲ မကျင်းပမီ အနည်းဆုံး တလလောက်ကတည်းက ဖိတ်ကြားမှုနဲ့ တက်၊ မတက် စတာတွေ ဆက်သွယ် အတည်ပြုကြတာကြောင့် ရှမ်းမြောက်ပြဿနာဆွေးနွေးဖို့ နှစ် ၇၀ ပြည့်ပွဲ ခေါင်းစဉ်တပ် ဖိတ်ခြင်းမဟုတ်တာတော့ သေချာတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း သိန်းစိန်ကိုဖိတ်တာဟာ နှစ် ၇၀ ပြည့်ပွဲ တက်ဖို့ တခုတည်းထက် ပိုလေးနက်ကာ မြန်မာ့အရေး ဘယ်လို ဆက်ရွေ့ကြမလဲ ဆိုတာမျိုးလည်း ဆွေးနွေးနိုင်တယ်။

ပြီးတော့ သိန်းစိန်ကို နှစ် ၇၀ ပြည့်ပွဲ ဖိတ်တာဟာ မင်းအောင်လှိုင်အပေါ် မလိုလားကြောင်း တရုတ်က ထပ်မံ သက်သေပြလိုက်တာလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဘေဂျင်းမှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ ပိုးလမ်းမ ညီလာခံတုံးကလည်း မင်းအောင်လှိုင်တယောက် ပွဲ သိပ်တက်ချင်ခဲ့ပေမဲ့ တရုတ်က မဖိတ်။ မင်းအောင်လှိုင် နဲ့ ဆက်ဆံရေးမကောင်းဘူးလို့ သတင်းထွက်နေတဲ့ စစ်ကောင်စီခန့် ပို့ဆောင်ရေးနှင့် ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီး မြထွန်းဦးကို ဖိတ်ခဲ့တာကြောင့် မင်း အောင် လှိုင် ပို အသည်းပေါက်မယ်ထင်တယ်။

အခု မူကြီး ၅ ရပ် နှစ် ၇၀ ပြည့်ပွဲ သိန်းစိန်ကိုမှ ရွေးဖိတ်ရခြင်းရဲ့ နောက်ထပ်အကြောင်းရင်းက မြန်မာ့အရေး တရုတ်ရဲ့သဘောထားနဲ့ မင်းအောင်လှိုင်ကို နားချပေးနိုင်မလားဆိုပြီး တရုတ်ဘက်က စိတ်ကူးယဉ်ကြည့်တာလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။

မြန်မာ့အရေး တရုတ်ရဲ့သဘောထားက မြန်မာနိုင်ငံ တည်ငြိမ်ရေးလို့ ဆိုနိုင်တယ်။ ဒါပေမဲ့ နေရာတိုင်းမှာ သေနတ်သံတွေ ဗွက်ထနေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ တည်ငြိမ်ရေးဆီသို့ ရောက်အောင် ဘယ်လိုသွားမလဲဆိုတဲ့ ခိုင်မာပြီး လက်တွေ့ကျတဲ့ လမ်းကြောင်းတခုတော့ တရုတ်မှာ မရှိပါဘူး။

မြန်မာ့အရေး အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ် ထွက်ပေါ်လာတော့ တရုတ်က ပစ် ထောက်ခံခဲ့သလို အလျဉ်းသင့်တဲ့အခါ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ်ကို ထောက်ခံမြဲဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားလေ့ရှိတုံး။ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ်ဆိုတာ စစ်ကောင်စီစိတ်ကြိုက် လုပ်ချင်ရာ လုပ်ခွင့်ပြုထားတာ တခုမှ မရှိဘူး။ အခု မင်းအောင်လှိုင် အာချောင်ပြန်တဲ့ ၂၀၂၅ ခုနှစ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်မယ်ဆိုတာ အာဆီယံ မူ ၅ ရပ်ကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း အာခံခြင်းပဲ။

ဒါပေမဲ့ တရုတ်ကတော့ စစ်ကောင်စီလုပ်ချင်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကိုလည်း ထောက်ခံသယောင်ယောင် လုပ်ချင်ပြန်တယ်။ ဇွန် ၂၄ ရက်က စစ်ကောင်စီခန့် မွန်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် အောင်ကြည်သိန်းနဲ့ တရုတ်သံအမတ်ကြီး Mr. Chen Hai တို့ မော်လမြိုင်မှာတွေ့ဆုံစဉ် စစ်ကောင်စီပြုလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲကို ထောက်ခံသယောင် ပြောကြားခဲ့ခြင်းက မြန်မာ့အရေး တရုတ် ကြုံသလိုတွေးနေကြောင်း သက်သေကောင်းပဲဖြစ်တယ်။

တရုတ်က ဘာကိုမှ မညှိမနှိုင်း ထင်သလို ရှေ့တိုးနေတဲ့ မင်းအောင်လှိုင်ကို လက်မခံပေမဲ့ စစ်ကောင်စီ လုံးဝ ပျက်သုဥ်းသွားမှာကိုလည်း မလိုလားပြန်ဘူး။ပထမ စစ်ကောင်စီလည်း ရွေးကောက်ပွဲလုပ်၊ NLD ပါတီကို လည်း ရွေးကောက်ပွဲ ပေးဝင်ဆိုတဲ့ လမ်းကြောင်းကို တရုတ် တည်ကြည့်တယ်။ မင်းအောင်လှိုင်ကစပြီး လက်မခံလို့ ပျက်တယ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကာ နိုင်ငံရေးထွက်ပေါက်တခု တွေ့နိုင်မလားလို့ တရုတ် ထပ်စိတ်ကူးယဉ် တယ်။ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်ပင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ တွေ့ခွင့်မရဘူးလို့ ခန့်မှန်းကြတယ်။ အခုဖြစ်နေတဲ့ စစ်ပွဲတွေရပ်ဖို့ ကြိုးစားကြည့်တယ်။ရှမ်းမြောက်မှာ ၅ လကျော်ရပ်ပြီး အခု စစ်ကောင်စီမွှေလို့ ပြန်ပစ်ကြပြန်တယ်။

ဒီပုံစံအတိုင်းသာ ဆက်သွားမယ်ဆို စစ်ကောင်စီလည်း ပြုတ်ပြုတ်ပြုန်းမယ်၊ တိုင်းပြည်လည်း တစစီဖြစ်မယ်လို့ တရုတ်က သိန်းစိန်ကိုပြောမယ်လို့ ထင်ရတယ်။ တရုတ်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို လိုလားပေမဲ့ NUG အစိုးရကိုတော့ မထောက်ခံဘူးလို့လည်း ပြောမယ့်ပုံရှိတယ်။ တရုတ်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို အခြေပြုကာ နိုင်ငံရေးထွက်ပေါက်တခု ရှာမယ်ဆိုတဲ့လမ်းကို စွန့်သေးဟန်မတူဘူး။ မင်းအောင်လှိုင်ကတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ NLD အပါအဝင် သူ့ရှေ့မှောက် ဒူးမထောက်သူ ဘယ်သူ့ကိုမဆို ဆောရီး။

သိန်းစိန်ဆိုတာကလည်း မင်းအောင်လှိုင်မျက်နှာကြည့်ပြီး နေနေရတဲ့ အဆိပ်မရှိတဲ့ ရေမြွေအိုကြီး။ မင်းအောင်လှိုင်အပေါ် ဩဇာရှိဖို့ဆိုတာ အဝေးကြီး။ ဒါ့ကြောင့် တရုတ်ပါးလိုက်တဲ့အထဲက မင်းအောင်လှိုင် မကြိုက်မှာသေချာတဲ့ စကားမျိုးကိုတောင် သိန်းစိန်အနေနဲ့ ပြန်ပြောမယ့်ပုံမပေါ်။

သိန်းစိန်အတွက်တော့ ဘေဂျင်းသွားတောလားဟာ နိုင်ငံခြားခရီး မထွက်ရတာ ကြာပြီမို့ စိတ်ပြေလက်ပျောက် ဖြစ်နိုင်သလို ပီကင်းဘဲကင်လည်း စား၊ သွေးကျဆေးလည်း သောက်နဲ့ အဲဒါကလွဲ ကျန်တာက ထူးမခြားနား ပတ်ပျိုးလို့ဆိုရင် သိပ်မှားမယ် မထင်ပါဘူး။