ကဗျာ

နှင်းဝေတဲ့ကျောင်း

‘နှင်းဝေတဲ့ကျောင်း’ ကိုငြိမ်းချမ်း(တံတားဦး) တိုင်းပြည်က မှိုင်းရီနေတဲ့အချိန် အရုဏ်ဦးမှာ ရောင်နီကိုခူးဖို့ ခေတ်အရွေ့မှာ အသစ်တစ်ခု ရွှေ့ရင်း အခုကျနော် ကျောင်းဆရာလုပ်နေတယ်အမေ … ဘယ်တုန်းကမှ စိတ်မကူးမိဖူးခဲ့တဲ့ဘဝမှာ လက်တွေ့ကျကျ ဖြတ်သန်း နွမ်းနေတဲ့ ပန်းလေးတွေလန်းဖို့အတွက် လက်နက်အစား မြေဖြူကိုင် နိုင်ရာဝန် ထမ်းရင်းပေါ့ … တကယ်တော့ တောင်ပေါ်ကျောင်းဆရာဘဝဆိုတာ သိပ်တော့ အထာမကျလှဘူးပေါ့အမေရယ် ဟင်းနဲ့ဆန်ကောင်းမှ ထမင်းစားဝင်တတ်တဲ့ကျနော် မုန်ညင်းစောကို ဟင်းလျာလုပ် တောင်ယာဆန်စီးညိုနဲ့ ဝမ်းစို မြိန်ရှက်တတ်နေပုံများ … […]
သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး

အထွေထွေစစ်ဆင်ရေး နီးပြီလား

⁨”အထွေထွေစစ်ဆင်ရေး နီးပြီလား” – သတင်းသုံးသပ်ချက်​ဆောင်းပါး – ■ ကျော်​​ဇောခိုင် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရရဲ့ အသံလွှင့်ဌာနဖြစ်တဲ့ PVTV နဲ့ တွေ့ဆုံခန်းမှာ NUG ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးက တော်လှန်ရေး အလှည့်အပြောင်းဖြစ်ဖို့ အထွေထွေထိုးစစ်ကို မဖြစ်မနေလုပ်ဖို့ လိုအပ်တယ်၊ အထွေထွေထိုးစစ်ဆိုတာ တနိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ တပြည်လုံးမှာ ဟန်ချက်ညီညီ ထိုးစစ်ဆင်ဖို့ဖြစ်တယ်လို့ ပြောကြားသွားခဲ့တယ်။ အင်တာဗျူးမှာဖြေသွားတဲ့ တပြည်လုံးမှာ ဟန်ချက်ညီညီဆိုတဲ့ စကားစုကိုကြည့်ရင် တပြည်လုံး ဆိုတဲ့သဘောကို ပထဝီနိုင်ငံရေးနဲ့ ထင်ဟပ်နားလည်ဖို့လိုပြီး ဟန်ချက်ညီညီ ဆိုတဲ့သဘောကို […]
ဆောင်းပါး

စစ်အနိဋ္ဌာရုံ မြင်ကွင်းများ (၆)

‘စစ်အနိဋ္ဌာရုံ မြင်ကွင်းများ (၆)’ ထွင် မှတ်မိကြသေးရဲ့လားတော့မသိ။ မြင်မိ၊ ဖတ်မိခဲ့ကြသေးရဲ့လားတော့မသိ။ February 2025 တုန်းက The Irrawaddy သတင်းဌာနကြီးတွင် ”အညာဒူဘိုင်း၏ နောက်ကွယ်” ဟု ခေါင်းစဥ်တပ်ထားသော ဆောင်းပါးတပုဒ် တက်လာခဲ့သည်။ ဆောင်းပါးရှင်အမည်မှာ ”May” ဟု တပ်ထားသည်။ တိုက်ဆိုင်မှုလားတော့ မပြောတတ်ပါ။ ထိုအညာဒူဘိုင်း၏နောက်ကွယ်နှင့် ပတ်သက်သော ဆောင်းပါးတက်လာပြီးနောက်ပိုင်း စစ်အနိဋ္ဌာရုံ မြင်ကွင်းများကို ကျွန်ုပ်တို့ အညာဒေသတွင် မြင်တွေ့ခဲ့၊ ကြုံတွေ့ခဲ့ကြရပါသည်။ ကျွန်ုပ်၏ […]
ကဗျာ

ဆူဆိုက်ဟွန်းန်

‘ဆူဆိုက်ဟွန်းန်’ ဓီရ်ခေတ်အိမ် လီးမှပြန်မလာဘူးဟေ့လိုအော်ပြောပြီး မြင်ကွင်းထဲကပျောက်သွားတဲ့ အရူးကိုငါမြင်လိုက်ရတဲ့နေ့ကပေါ့ ကုန်သည်လမ်းမှောင်ရိပ်အောက်မှာ ဘီယာဗူးဖွက်ပြီး ထိုင်သောက်နေတုန်း မယုံတော့တဲ့အကြောင်းကို ငါယုံတဲ့လူတယောက်ယောက်ကို ပြောပြတော့သူမယုံဘူး၊ သားကြီး မင်းရှင်သန်ဖို့လိုတယ်တဲ့ အပင်တွေဘယ်လိုနေကြလဲလို့၊ ကျီးဟာ သူသာရမယ့်နွေကိုပျောက်နေတုန်း မြစ်တွေဆီငါဆန်တတ်ပြီးပြီ တော်ပါပြီ ကားဟာထွက်သွားခဲ့ပြီ ကူးမယ့်လမ်းဟာနီသွားပြီ၊ ရဲဘော်တွေကျဆုံးကုန်ပြီ ငါ့အခန်းဆီမိုးရေတွေအလည်လာတော့ ရန်ကုန်ဟာပင်ပန်းနေပြီ၊ ငါတို့တမျိုးဆက်လုံး သေနတ်ကျည်အောက်ပြေးဝင်ဖို့သွားနေပေါ့၊ တစ်ဇာတ်လုံးသယ်လာတဲ့သေနတ် နောက်ဆုံးခန်းမှာ လွတ်ကျသွားတဲ့အခန်းပေါ့၊ ငါတို့လက်ကုန်ရွာပြီးနေပြီ ဆုရီ၊ ဒီထပ်ဘာပေးရဦးမလဲလို့ ဇာတ်ကောင်ကိုအော်မေးတော့ မင်းတို့မှာဘာရှိနေလို့လဲလို့တဲ့ လေတချက်အဝေ့မှာ ပြိုကျပျက်စီးသွားတဲ့သဲအိမ်တွေလိုပဲ […]
Categories

ကိုပေါက်စီနဲ့ အမှောင်ခေတ် မြို့ပြ ဒိုင်ယာရီ (၅)

‘ကိုပေါက်စီနဲ့ အမှောင်ခေတ် မြို့ပြ ဒိုင်ယာရီ (၅)’ ညီမင်းဆက် ဆိုင်ကို အားလုံးနေသားတကျ ခင်းကျင်းပြီးလို့မှ နာရီဝက်မရှိသေးဘူး၊ လူကြီးလမ်းကြောင်းရှိလို့ ဆိုင်တွေ ပြန်သိမ်းပိတ်ရမယ် ဆိုတဲ့အမိန့်က ကိုပေါက်စီနားထဲ သံရည်ပူ လောင်းချလိုက်သလိုပဲ။ ဆိုင်ခင်းထားလို့ မောနေတဲ့အမောတောင်မှ သေသေချာချာ ပြေပြေပျောက်ပျောက် မဖြစ်သေးဘူး ရောင်းလို့မရဘဲ ပြန်သိမ်းရမယ်ဆိုတော့ ကိုပေါက်စီ တော်တော် စိတ်ပျက်လက်ပျက် ဖြစ်သွားတယ်။ အမိန့်ကြောင့် ကိုပေါက်စီတို့ ဈေးဆိုင်တန်းတခုလုံးလည်း လှုပ်လှုပ်ရှားရှား ဖြစ်ကုန်ကြတယ်။ ရောင်းမရဘူးဆိုတဲ့ အမိန့်နဲ့ […]
ဆောင်းပါး

ထိုင်းစစ်တပ်က အာဏာထပ်သိမ်းဦးမလား

‘ထိုင်းစစ်တပ်က အာဏာထပ်သိမ်းဦးမလား. . . ?’ ဘုန်းမောင် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေတဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံနဲ့ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံကြား နယ်စပ်ပြဿနာက ဘန်ကောက်မှာရှိတဲ့ အရပ် သားအစိုးရထက် ထိုင်းစစ်တပ်ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့အာဏာကို ပိုပြီး ခိုင်မာလာစေခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၃၁ ခုနှစ်ကစပြီး ထိုင်းနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှု အနည်းဆုံး ၁၂ ကြိမ်ကြုံခဲ့ရပြီး၊ စစ်တပ်က ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံ‌ရေးအခန်းကဏ္ဍမှာ အင်အားကြီးအဖွဲ့အစည်းအဖြစ် တည်ရှိနေခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တုန်းက ထိုင်း စစ်တပ်က နိုင်ငံတော်အာဏာ သိမ်းယူခဲ့ပါတယ်။ ပရာယွတ် ချန်-အိုချာ […]
သတင်းသုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါး

စီးပွားရေးက ဖိအားပေးထားတဲ့ စိနနိုင်ငံရေး

“စီးပွားရေးက ဖိအားပေးထားတဲ့ စိနနိုင်ငံရေး” – သတင်းသုံးသပ်ချက်​ဆောင်းပါး – ■ ကျော်​​ဇောခိုင် စက်တင်ဘာ ၃ ရက်နေ့က‌ ဘေဂျင်းမှာ ဂျပန်ကျူးကျော်စစ် (၁၉၃၁-၄၅) ကို အောင်မြင်တဲ့ တရုတ်ခုခံစစ် နှစ် ၈၀ ပြည့် အခမ်းအနားကို ကျင်းပခဲ့တယ်။ ရှီကျင်းပင်က သူ့ရဲ့မိန့်ခွန်းမှာ ဒီအောင်မြင်မှုဟာ သမိုင်းရဲ့ ကြီးမားတဲ့ အလှည့်အပြောင်းတခုဖြစ်တယ်၊ ဒုက္ခပေါင်းစုံနဲ့ တွင်းဆုံးကျနေတဲ့ တရုတ်ပြည်အတွက် အားသစ်လောင်း ပြန်လည်ရှင်သန်နိုင်တဲ့ ခရီးအစကို တွန်းပို့နိုင်ခဲ့သလို […]
ကဗျာ

လမ်း

‘လမ်း’ အောင်ဖြိုးဝေ လူစိတ်ပျောက်လောက်အောင် တစ်ပတ်လုံးမိုးရွာနေတာတောင် မိုးကာခြုံထားတဲ့ဘဝတွေ ရွေ့နေတုန်းပဲ တစ်နေ့တစ်နေ့ အညာဒေသလို ရွေ့ရင်း ရန်ကုန်ကို မျှော်ကြည့်လိုက်ရင် မီးခိုးမြူတွေနဲ့ လူငယ်နံ့တွေ နေရောင်ကို မြင်ရတာလို အဓိပ္ပါယ်အပြည့်နဲ့ သတင်းတွေ ပေါင်ငါးရာဗုံးတွေရဲ့ လားရာလမ်းကြောင်းဟာ ငါတို့နေ့စဥ်ဘဝဆိုလည်း အေးအေးဆေးဆေး ငါတို့ ဘန်ကာတူးမှာ ငါတို့အရှေ့မြောက်ဘက်မှာ ခွေးတွေနွားလို ပြေးနေတာ ရုရှားလုပ်တွေနဲ့ ဘားမားသားသတ်သမား စောက်ခွက်ကို အခုထိ မြင်နေရတုန်းပဲ ပါရီတွေကိုင်ပြီး သွားနေတဲ့ တိုက်ပွဲဆီက အလင်းရောင်၊ […]
ကဗျာ

အသစ်တဖန် မနက်ဖြန်များ

‘အသစ်တဖန် မနက်ဖြန်များ’ ချောဘသစ် လေကွယ်ရာမီးညှိရသလို ဘဝကမလွယ်ဘူး အသက်ကမလွယ်ဘူး ဆေးလိပ်ကလေးဖွာချင်တော့လည်း ရအောင်ညှိရ မီးကူးရ အသက်ရှင်ချင်တော့ အသက်ကိုရအောင်ကူးရ မေတ္တာတရားကို ရအောင်ကူးရ တယောက်အရိပ်ဟာ တယောက်ကိုမိုးရင်း အေးမြကြရစမြဲ…။ ခင်ဗျားမှာရှိတဲ့ရေတချို့တဝက်က ကျုပ်ငတ်နေတာကိုပြေမယ် ကျုပ်မှာရှိတဲ့ ပေါင်မုန့်တချို့တဝက်ဟာ ခင်ဗျားဝမ်းမီးကိုငြိမ်းမယ် ။ နေပဲကွယ်ကွယ် လပဲကွယ်ကွယ် နှလုံးသားတွေလင်းနေဖို့ပဲမဟုတ်လား မုန်တိုင်းပြီးရင် လေပြည်လေညင်းလာရစမြဲ အသက်တွေကိုမျှယူထမ်းလို့ ရောက်မလာသေးတဲ့သောကြာနေ့ဆီသွားကြမယ် တနေ့နေ့ရှိနေသမျှ အသက်ရှင်ကြပါစို့ရဲ့ တနေ့နေ့မှာ ပုံပြင်ဆိုးတပုဒ်ကို ဟားတိုက်ရယ်မော ပျော်ရွှင်ကြပါစို့ရဲ့…။ […]
Categories

ကိုပေါက်စီနဲ့ အမှောင်ခေတ် မြို့ပြ ဒိုင်ယာရီ (၄)

ကိုပေါက်စီနဲ့ အမှောင်ခေတ် မြို့ပြ ဒိုင်ယာရီ (၄) ■ ညီမင်းဆက် ဒီတခေါက် ကိုပေါက်စီ မြို့ထဲစက်ဘီးနင်းဖြစ်တော့ မြို့ကြီးတခုလုံးရဲ့ငြီးငြူသံကို ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် ကြားရမိတယ်။ သွေးစိမ်းရှင်ရှင်ထွက်နေတဲ့ အနာဟပ်ပက်ကြီးနဲ့ ကူကယ်ရာမဲ့ဒဏ်ရာရလူတယောက် နာနာကျင် ကျင် ချောက်ချောက်ချားချား ငြီးငြူနေသလို မြို့ကြီးရဲ့ငြီးငြူသံဟာ နေရာတိုင်းမှာ ပဲ့တင်ထပ်ရှိနေခဲ့တယ်။ ဒီတခေါက် ရောက်လေ့ရောက်ထသိပ်မရှိတဲ့ မြို့ကြီးရဲ့ အစွန်အဖျားတွေဘက် ကိုပေါက်စီ စက်ဘီးကို နင်းဖြစ်ခဲ့တယ်။ မြို့ကြီးထဲက ငြီးငြူသံဟာ အဲဒီအရပ်ဒေသမှာ ပိုပြီးကျယ်လောင်တယ်လို့ ခံစားရမိတယ်။ […]